Digitale inclusie
Uitvoeringsvarianten IDO
Er zijn grofweg 3 IDO-scenario’s, waarin de bibliotheek eigen variaties kan aanbrengen.
- Klik voor uitvoeringsvarianten Basis, Altijd beschikbaar en Brede dienstverlening
-
- Basis - Het IDO is een vaste balie of ruimte voor bezoekers tijdens spreekuren
In het Basis-scenario bestaat het IDO uit een aparte vaste balie of ruimte waar bezoekers tijdens spreekuren terechtkunnen voor IDO-vragen. Bij dit scenario kun je de IDO-balie of ruimte herkenbaar inrichten, bijvoorbeeld door de IDO-communicatiemiddelen te gebruiken. Hiermee laat je zien dat je een centraal punt hebt voor mensen met vragen over de digitale overheid. Om de bekendheid van het IDO een boost te geven, kun je volledig meeliften op de landelijke campagne. - Altijd beschikbaar - Het IDO is altijd open. Medewerkers fungeren als een ‘lopend IDO’ voor bezoekers
In het Altijd beschikbaar-scenario zijn er geen spreekuren, maar is het IDO ‘altijd’ open voor bezoekers. Dit betekent dat de frontoffice-medewerkers van de bibliotheek fungeren als een ‘lopend IDO’ bij wie bezoekers ‘altijd’ terechtkunnen met hun IDO-gerelateerde vragen. Bij dit scenario is er in de bibliotheek geen vaste IDO-balie of concrete IDO-plek. Het is dus van belang om duidelijk te communiceren dat men bij elke medewerker terechtkan met IDO-vragen. Doe dit ook in je bibliotheek. Maak bijvoorbeeld gebruik van posters, narrowcasting, folders en A4-houders op tafels waarin je dit toelicht. Bovendien kan een gastvrouw/heer aan de deur helpen om mensen hierop te wijzen. - Brede dienstverlening - Het IDO is deel van een breder informatiepunt, voor een breed scala aan vragen
In het Brede dienstverlening-scenario is het IDO onderdeel van een breder informatiepunt of spreekuur, gericht op een breed scala aan vragen van bezoekers. Met IDO-vragen kan men dus terecht tijdens de openingstijden van het bredere informatiepunt of spreekuur. Ook in dit scenario is er geen aparte IDO-balie. Het is dus belangrijk om helder te communiceren waar klanten terechtkunnen met hun vragen over de digitale overheid. Omdat dit scenario wellicht iets meer uitleg nodig heeft, is het interessant om gebruik te maken van communicatie-middelen waarin je meer informatie kwijt kunt en het IDO-logo kunt opnemen, zoals een video, flyer en folder. Binnen je bibliotheek wil je dat mensen de spreekuren goed kunnen vinden. Maak daarom ook hier goed gebruik van narrowcasting, flyers, posters en A4-houders. - Zie ook het Huisstijlhandboek IDO.
- Zie ook Exploitatiemodellen en rendement IDO in bibliotheken.
- Basis - Het IDO is een vaste balie of ruimte voor bezoekers tijdens spreekuren
Medewerkers IDO en deskundigheidsbevordering
Het profiel IDO-medewerker en profiel IDO-kartrekker beschrijven resultaatgebieden, hoofdtaken, interne en externe contacten, en competenties (kennis, vaardigheden en persoonskenmerken). Ook is er een wervingstekst IDO-vrijwilliger met taken, persoonskenmerken en praktische zaken.
Training van de IDO-medewerkers is belangrijk. Zij moeten als wegwijzer en doorverwijzer de informatie van het Netwerk van Publieke Dienstverleners kunnen vinden en zich inleven in de klant.
- Het traject deskundigheidstraject omvat minimaal
-
- Alle medewerkers doorlopen individueel de IDO-e-learning. Die is in juli uitgebreid met een module Privacy en een hoofdstuk over de Huurcommissie. Log in op Bibliotheek Campus.
- Vóór de lokale bijeenkomst moeten de werkafspraken (werkwijze, afspraken met partners, IDO-inrichting) duidelijk zijn, zodat POI-begeleider en trainingsacteur de lokale situatie kennen. Dat kan bijvoorbeeld met een interne bijeenkomst. Hiervoor zijn de handleiding lokale IDO-bijeenkomst en standaardpresentatie lokale IDO-bijeenkomst.
- Lokale bijeenkomst(en) bij de bibliotheek met vaardigheidstraining, onder meer over 'doorvragen' en 'zakelijke empathie'. Maximaal 16 deelnemers per bibliotheek. Bespreek en plan deze bijeenkomst(en) met je POI-adviseur.
Toolkit Extra vaardigheidstraining
De toolkit is voor IDO-kartrekkers die extra vaardigheidstrainingen willen organiseren, bijvoorbeeld voor nieuwe collega’s. Het uitgangspunt van de toolkit is dat kartrekkers een training hebben gevolgd en dus het deskundigheidstraject Digitale inclusie kennen.
- Klik voor de inhoud van de toolkit Extra vaardigheidstraining IDO
-
- Introductie-filmfragment – het waarom en hoe van de toolkit, voorbeeldsituaties van extra trainingen en doel en insteek van de training.
- Aandachtspunten bij het organiseren van een extra vaardigheidstraining – de rol van de kartrekker als procesbegeleider; do’s en don’ts.
- Sjabloon presentatie – alle onderwerpen uit de training in een logische volgorde samengevat; aanpasbaar aan lokale situatie.
- Draaiboek vaardigheidstraining – als leidraad voor de training.
- Contact met de trainingsacteur – punten voor de voorbespreking, plus een lijst met mogelijke trainingsacteurs en cases .
- Casussen - lijst met mogelijke vragen aan het IDO om als voorbeelden te gebruiken.
Teambijeenkomst Privacy in het IDO
In één dagdeel komen in een open gesprek praktijksituaties aan bod. Zo inventariseer je wat nog moet gebeuren om het bewustzijn rond privacy te vergroten, de bestaande afspraken te evalueren en inzicht te krijgen in gewenste aanpassingen. Met als doel: een eenduidige handelswijze voor alle betrokken collega's.
- Klik en bekijk de concrete resultaten van de teambijeenkomst
-
- Kennis van landelijke richtlijnen
- Breed gedragen bewustzijn over wet- en regelgeving, privacy en klantgericht handelen
- Inzicht in de afspraken die jouw bibliotheek heeft gemaakt over hulp bij privacy-gevoelige zaken, én overzicht van gewenste aanpassingen in afspraken en werkwijzen
- Afspraken over een eenduidige handelswijze binnen het IDO en hoe die zich verhouden tot de afspraken voor de Frontoffice
A-la-carte-sessie
Daarnaast is er een à-la-carte-sessie. Hierin kan de bibliotheek naar behoefte aandacht besteden aan extra onderwerpen. Deze sessie wordt door SPN inhoudelijk uitgewerkt.
- Klik en bekijk de onderwerpen van de à-la-carte-sessie
-
- Zoek- en informatievaardigheden bij IDO-vragen
- Organisatievraagstukken, zoals borging van het IDO in de bibliotheek, praktische vraagstukken, kennis actueel houden
- Gespreksvaardigheden
- Het aanbod is verdiept rond mentale weerbaarheid (omgaan met eigen stress in relatie tot anderen)
- Er komt een frontoffice-training Omgaan met psychisch kwetsbaren (herkennen van en omgaan met mensen met een psychische stoornis, licht verstandelijke beperking, hersenletsel, dementie enzovoort)
Training Didactische vaardigheden (Cybersoek)
Vanaf mei 2023 kunnen bibliotheekmedewerkers die computercursussen geven, deelnemen aan een training waarin didactische vaardigheden centraal staan. Anders dan bijvoorbeeld de trainingen van Oefenen.nl en Stichting Digisterker, gaat deze training niet over de inhoud, maar over hoe je lesgeeft, leerdoelen, hoe je een les opbouwt et cetera.
- Klik en bekijk de training Didactische vaardigheden (Cybersoek)
-
De nadruk ligt op hoe je vanuit de behoeften en vraag van de deelnemers jouw cursus kunt vormgeven.
In overleg met de POI's organiseren we deze cursus op meer plekken in het land. De POI's informeren de bibliotheken hierover. Jouw bibliotheek kan via de POI intekenen op deze training Didactische vaardigheden voor digiva-vrijwilligers. Elke bibliotheek mag dit jaar 8 vrijwilligers mee laten doen die cursussen digitale vaardigheden geven zoals Klik & Tik en Digisterker.
Dit is een samenwerking tussen SPN, Cybersoek en KB, vanuit het programma Digitale inclusie.
Nieuwe trainingen najaar 2023
In najaar 2023 komen 3 nieuwe trainingen beschikbaar voor medewerkers en partners:
- Samenwerken in het IDO-netwerk
- Intervisie- en borgingstechnieken
- Mentale weerbaarheid en gespreksvaardigheden
- Klik en bekijk 3 trainingen vanaf najaar 2023
-
In de tweede helft van 2023 starten 3 nieuwe nieuwe IDO-trainingen voor medewerkers en partners:
- Samenwerken in het IDO-netwerk - voor IDO-coördinatoren en teamleiders Publieke dienstverlening, gemeenteambtenaren en hun samenwerkingspartners
- Intervisie- en borgingstechnieken - voor IDO-coördinatoren en teamleiders Publieke dienstverlening
- Mentale weerbaarheid en gespreksvaardigheden, zoals omgaan met heftige emoties, psychische kwetsbaarheid en verwardheid - voor IDO-medewerkers
Jouw POI verzorgt beide trainingen. Neem contact op voor meer informatie en planning.
Marketing en communicatie
Voor de zichtbaarheid en bekendheid van het IDO is promotie essentieel. Voor de inrichting en marketing zijn er materialen met een uniforme uitstraling. Download de Lokale mediastrategie en campagne IDO. Zie verder de tab Marketing.
De bezoeken van staatssecretaris Alexandra van Huffelen aan Breda en Rotterdam, en het bezoek van premier Mark Rutte aan Den Haag hebben zeker bijgedragen aan de bekendheid.
Lokaal netwerk
Om mensen met een persoonsgebonden vraag goed te kunnen doorverwijzen is een lokaal netwerk nodig. Hierbij hoort: partners interesseren en belangen, doelen en afspraken helder krijgen. Dit vergt flink wat tijd. Zeker als partners de bibliotheek als mogelijke concurrent zien. Vertel dan dat de bibliotheek als wegwijzer optreedt en niet als hulpverlener, en bespreek hoe je samen een grotere doelgroep kunt bereiken. Zie de flyer in de marketingtoolkit (Folder A4). Zie ook de praatplaat Informatiepunt Digitale Overheid voor een gesprek over de huidige situatie en een vooruitblik op de toekomst. En de hierop gebaseerde, aanpasbare praatplaat om je lokale situatie inzichtelijk te maken en de aanpasbare presentatie met de landelijke en lokale context.
Zichtbaarheid aanbod
De publieke dienstverleners verwijzen vragenstellers naar de bibliotheek. Zij moeten snel kunnen zien waar mensen terechtkunnen. De informatie moet dus actueel zijn én blijven. We gebruiken hiervoor database G!DS. De lokale G!DS-invoer wordt onder meer getoond op: G!DS-pagina Digitale inclusie en HetInformatiepunt.nl: sociaal-educatieve kaart; lokaal én landelijk. Correcte en actuele invoer vergroot het aantal IDO-bezoekers. HetInformatiepunt.nl kan bovendien een hulpmiddel zijn om IDO-bezoekers correct te verwijzen naar lokale partners. Lees meer over aanbod invoeren.
Opening
In de marketingtoolkit vind je PR-materiaal om van je IDO-opening een feestje te maken: een draaiboek, prosecco, ballonnen. Zie ook Laatste stappen richting opening.
Borging
Evalueer het IDO na circa 3 maanden en stel bij indien nodig: hoe is het bereik, welke vragen krijg je, kun je ze naar tevredenheid afhandelen, hoe gaat de doorverwijzing naar lokale partners? Is de dienstverlening ingebed naast ander basisvaardigheden-aanbod? Behoud je de uitvoeringsvariant?
Organiseer voor nieuwe medewerkers en vrijwilligers zelf een vaardigheidstraining. Je kunt advies en de toolkit hiervoor vragen bij je POI.
Pilot Jongeren bereiken vanuit het IDO
De Bibliotheken Eemland, Biblioplus, Kerkrade, Theek5 en Almere onderzoeken of en hoe zij jongeren vanaf 15 jaar kunnen helpen met de digitale overheid. Dit doen zij met partners en inzet van Doe je digiding! en Digidingen-desk. Zij onderzoeken elk een andere aanpak. In november 2022 deelden we de resultaten officieel met het netwerk via de Handreiking Bereik jongeren vanuit het IDO. Ook deelden de deelnemende bibliotheken hun ervaringen. Bekijk de terugblik.
- Klik voor het voortgangsbericht van de pilot, juni 2022
-
Samenwerking met bedrijfsleven
Bibliotheek Eemland onderzoekt hoe de bibliotheek lokale McDonald's-vestigingen kan ondersteunen bij zaken waar veel van hun jongere medewerkers rond hun baan tegenaan lopen. Zoals belastingteruggave, zorgverzekering, loonstrookjes lezen, enzovoort. Er zijn ‘speeddates’ geweest tussen telkens 2 McDonald’s-medewerkers en 2 medewerkers van de bibliotheek. Met foto-elicitatie (interviewmethode die visuele beelden gebruikt om opmerkingen op te roepen) is geïnventariseerd waar medewerkers tegenaan lopen, wat hun beeld van de bibliotheek is, en hoe en waar zij het liefst ondersteund worden. Een pop-up IDO-spreekuur op de werkvoer van McDonald’s staat gepland.
Samenwerken met ROC
Biblioplus zet in op 2 sporen: de samenwerking met het ROC voor de organisatie van pop-up Informatiepunten, inclusief IDO WhatsApp-service én de ontwikkeling van een escapebox 18+. Dit in afstemming met jongeren zelf. De eerste pop-up IDO’s zijn georganiseerd, onder meer tijdens een pauze op het ROC en tijdens een voorlichtingsdag voor nieuwe studenten. Er was veel aanloop, maar concrete vragen werden minder gesteld (wel door ouders).
De escaperoom is in ontwikkeling en wordt getest door jongeren. Het ROC is ook geïnteresseerd in de inzet ervan tijdens lessen. Een mooi concreet product om samen in op te trekken en de samenwerking met het onderwijs te verdiepen.Samenwerken met vmbo
Tijdens ‘vertraagde weken’ (proefwerkweken) volgen derdejaars vmbo-leerlingen een workshop Doe je digiding! in Bibliotheek Kerkrade. Zowel scholieren als onderwijs zijn enthousiast over de opzet. Ook wordt gesproken over pop-up IDO’s organiseren op school. De bibliotheek wijst jongeren tijdens deze workshops ook actief op haar andere aanbod. Mooi resultaat: het aanbod van de bibliotheek wordt steeds beter bekend in het netwerk en partners melden zich spontaan voor samenwerking.
Samenwerking Jongerenwerk
Theek5 werkt nauw samen met het lokale netwerk. Met onder andere Jongerenwerk en de gemeente zijn ze aan de slag gegaan om zoveel mogelijk input op te halen bij jongeren in hun werkgebied. Communicatie verloopt onder meer via de Instagram-kanalen van partners, met content gemaakt door jongeren zelf. Er zijn enquêtes uitgezet onder jongeren en er is een pizzasessie georganiseerd. Mede naar aanleiding daarvan heeft de bibliotheek samenwerking gezocht met een woningbouwvereniging om tijdens de lokale Mei Woonmaand het IDO te profileren. De bibliotheek heeft voor deelnemers aan de pizzasessie nog een ‘stoffig’ imago. De deelnemers gaven wel aan behoefte te hebben om op school te leren over het regelen van overheidszaken.
Lees het interview met met Gisela Goos en Marjolijn Schuurmans van Theek 5
Samenwerken met lokaal netwerk
De Nieuwe Bibliotheek (Almere) bepaalt, met lokale welzijnspartners, hoe jongeren het beste bereikt kunnen worden en hoe, met partners, jongeren getraind kunnen worden om zelf een speciaal IDO-spreekuur voor jongeren te verzorgen. De pilot wil ook bij jongeren de woordenschat vergroten op het gebied van de digitale overheid.
Passend lezen
Voor een groeiende groep ouderen met verminderend zicht is ondersteuning belangrijk bij hun ontwikkeling van digitale vaardigheden. Denk aan beeldbellen en e-books, kranten of tijdschriften lezen. Daarom startte de KB in 2020 het project Digitale Inclusie met een leesbeperking. Zij ontwikkelt met partners een pilot met workshops. De pilotfase loopt in 5 bibliotheken.
- Klik voor partners pilot Passend lezen
-
- Bartiméus
- Visio
- De Oogvereniging
- Vereniging Onbeperkt Lezen
- Passend Lezen
- SeniorWeb
- KB
Pilot-bibliotheken:
- Almere
- Hardenberg
- Midden-Brabant
- Amsterdam
- Heiloo
- Klik voor workshops Digitale basisvaardigheden Passend lezen
-
We ontwikkelen workshops die de digitale toegankelijkheid voor deze mensen vergroot. Het gaat om: digitale basisvaardigheden, e-books lezen, beeldbellen en digitale kranten en tijdschriften lezen. Deze workshops werden in 2021 als pilot gegeven in de 5 bibliotheken.
Mogelijkheden voor mensen met een leesbeperking
Voor mensen die slechter gaan zien, kan de digitale wereld toegankelijker zijn dan de papieren wereld. Vooral de iPad en iPhone bieden mogelijkheden. Zo kan een ‘voice over’ voorlezen wat er op het scherm gebeurt of vertellen wie er belt. Je kunt beelden vergroten met de zoom-functie, de lettergrootte aanpassen of het contrast veranderen. Verder zijn er collecties grootletterboeken, luisterboeken en soms daisyroms.
Voor mensen met een leesbeperking bestaat de Bibliotheekservice Passend Lezen (BPL) met specialiseerde materialen: een grote collectie gesproken boeken, kranten en tijdschriften in zowel streaming als op daisyrom en een collectie braille. Verder verzorgen zij aanvullende diensten.'Middengroep' ondersteunen
Om burgers met een leesbeperking te ondersteunen sprak de KB met partijen die zich inzetten voor mensen met een leesbeperking. Zij bespraken wat bibliotheken en Passend Lezen kunnen doen aan digitale inclusie voor deze groep, uitgaande van de voorzieningen en diensten die bibliotheken voor het algemene publiek hebben ingericht. En welke samenwerking nodig is. Voor mensen met een zwaardere leesbeperking zijn algemene voorzieningen niet toereikend; zij moeten vaak terugvallen op specialistische zorg. Enerzijds omdat de specialistische kennis in de bibliotheek ontbreekt, anderzijds omdat specialistische hulpmiddelen nodig zijn.
De middengroep - mensen die in de loop van hun leven een verminderd zicht krijgen - valt letterlijk tussen de algemene en specialistische voorzieningen. In de pilot gaan we op zoek naar mogelijkheden om deze middengroep beter te bedienen.Zie ook het interview over de pilot voor mensen met verminderend zicht.
Bronnen, inspiratie en voorbeelden
- Klik voor openingen IDO
-
- Impressie van de feestelijke opening in Venlo, juli 2019
- Impressie van de bibliotheken van Dalfsen-Nieuwleusen, Katwijk, Leeuwarden, Breda, Hengelo, Kaatsheuvel en Kennemerwaard
- Opening van het 200e IDO in Oegstgeest juni 2021, met staatssecretaris Knops van BZK en de nationale ombudsman.
- Klik voor privacy
-
- Praktisch IDO-memo van jurist biedt nieuwe privacy-inzichten, Probiblio 2023. IDO-medewerkers verrichten soms handelingen voor bezoekers waarbij persoonsgegevens worden verwerkt. Probiblio vroeg een jurist welke grondslagen een bibliotheek hierbij kan gebruiken.
- Toestemmingsformulier Verwerken persoonsgegevens IDO, 2022. Vóór je dit formulier kunt gebruiken, moeten enkele belangrijke stappen handelingen zijn uitgevoerd. In Een toestemmingsformulier, en nu? van Probiblio lees je welke dat zijn.
- Met IDO-bezoeker privacyproof een DigiD of wachtwoord aanmaken, Probiblio 2022.
- Geheimhoudingsverklaring voor vrijwilligers, Probiblio 2022.
- Juridisch advies over IDO-dienstverlening, 2 memo's van een jurist, Probiblio 2022.
- Handreiking Hulp bieden binnen het Informatiepunt Digitale Overheid, handvatten voor een intern gesprek over privacy- en klantgericht handelen, KB en SPN 2022.
- Overdrachtsformulier-persoonsgegevens-IDO-bezoeker, bij doorverwijzing van IDO-bezoekers naar partners.
- Klik voor inhoudelijk
-
- Digisterker-lesmateriaal over sms-controle, de DigiD app en DigiD machtigen, bij veel overheidsinstanties moet je inloggen met DigiD met sms-controle of de DigiD app. Uitleg hoe je sms-controle activeert, hoe je de DigiD app installeert en hoe je iemand DigiD machtigt om jouw aangifte te doen.
- Digitalisering van het betalingsverkeer: een uitkomst voor de één, uitdaging voor de ander, De Nederlandsche Bank, 2023. Centrale vragen: (1) hoeveel volwassenen zijn niet in staat om betaaldiensten en gerelateerde bankdiensten zelfstandig uit te voeren? (2) tegen welke knelpunten lopen zij aan, welke behoeften hebben zij en hoe kunnen zij worden geholpen?
- Hulp bieden in het Informatiepunt Digitale Overheid, handreiking, KB en SPN 2022.
- Whitepaper Zijn waar de doelgroep is, Informatiepunt Digitale Overheid buiten de muren van de bibliotheek.
- Praatplaten Werken met de e-overheid, Stichting Digisterker.
- Gezondheidsverklaring aanvragen bij rijbewijs verlengen, inclusief stappenplan, CBR.
- Wonen en werken in Nederland - Workinnl.nl. Uitleg voor nieuwkomers over rechten en plichten, wat je moet regelen en welke afspraken je moet maken, en overzicht van instanties.
- Brochure New in the Netherlands, ministerie SZW. Voor Europese werkmigranten in Nederland.
- NL leert door, laagdrempelig platform voor laaggeletterden en bijvoorbeeld Oekraïeners die starten met Nederlands spreken, luisteren en schrijven. Met veel gratis online cursussen en intensieve begeleiding door online coaches om naar door te verwijzen.
- In deze LinkedIn Live sessie over de toekomst van de IDO's spraken Klaas Gommers (VOB) en Mark Deckers (KB) over de toekomstbestendigheid, juni 2022.
- Werkboek digitale inclusie en de maatschappelijk-educatieve bibliotheek, Probiblio 2022. Concrete handvatten om het thema te borgen in de organisatie.
- Video Hoe vraag ik STAP-budget aan, UWV 2022.
- Publieksbrochure Wet open overheid (Woo), juni 2022. Je kunt 'm in downloaden en printen of in grotere aantallen bestellen via de portal Landelijke huisstijl.
- Podcast van Maaike Toonen over de programma's Bibliotheek en basisvaardigheden en Digitale inclusie & IDO.
- E-tool ‘Dicht de digitale kloof!’ - informatie, tips en oefeningen voor sociaal professionals die bij mensen komen die moeite hebben om mee te doen aan de online leefwereld, Movisie 2021.
- DigiD Stap voor stap met instructievideo's en stappenplannen om DigiD te activeren en gebruiken.
- Digitale Overheid, En Nu?! (DOEN?!) - een coachende aanpak om de autonomie van laaggeletterden te bevorderen, ITTA 2021. Met brochure, trainingen met filmmateriaal, toolbox met onder meer checklists en werkplannen, en praktijkervaringen.
- Update Digitale inclusie november 2021, opname van de sessie, de presentatie en gestelde vragen.
- Q&A met vragen en antwoorden, en praktijkfilmpjes over (beleids)keuzes, samenwerking, vragen en reacties van het publiek, training en praktische zaken.
- In maart 2021 organiseerde Cubiss een online sessie voor bibliotheken. Bekijk de resultaten van de stamtafel Digitale inclusie met presentaties, video's, toolkit, blueprint-pagina, handreiking en een interview over sociaal werkbedrijven.
- In oktober 2020 deelde de KB de ontwikkelingen rond de outputregistratietool. Bekijk het webinar en de presentatie met een Q&A.
- Inspirerend webinar Aan de slag met het IDO, presentaties en filmpjes, juni 2020.
- Klik voor voorbeelden van collega's
-
- Meedoen in een digitale wereld: motivatie ontrafeld, Alliantie Digitaal Samenleven, 2023. Niet harder duwen, maar vraag creëren bij achterblijvers (AIDA(S)-model).
- IDO-waaier voor IDO-medewerkers, ontwikkeld door Bibliotheek Oostland, 2022
- 'U bent als een engel voor mij', interview met Monique Kromhout van Bibliotheek Katwijk over het IDO, Sociaal Bestek, september 2022
- Video Informatiepunt Digitale Overheid, 2 bibliotheken over hun IDO en wat zij hebben gehad aan de dienstverlening van Probiblio, maart 2022
- Privacy en het Informatiepunt Digitale Overheid: 'een eye opener!', Anja Westra, Bibliotheek IJmond Noord, april 2022
- Bibliotheek Venlo en het IDO: een klant, directeur Geja Olijnsma en community librarian Lotte Kok laten zien wat het IDO kan betekenen, juni 2021
- Yvonne de Groot over het IDO in Uden, samen met een klant
- Mieke de Vette over Online bijeenkomst IDO voor gemeenten door Bibliotheek Achterhoekse Poort, januari 2021
- Filmpje over IDO van Bibliotheek Rijn en Venen, 2020.
- Henriëtte Loosen, Nieuwe Veste (video), onder meer: Wat is de gekste vraag die je hebt gehad? Welke doelgroep gebruikt het IDO vooral?
- Tessa Persijn-De Bie, Bibliotheek Midden-Brabant (video), andere manieren om de doelgroep te bereiken in coronatijd
- Yvonne de Groot, NOBB (video), over de IDO-bemensing, benodigde tijd en werkwijze. Ervaringen van de Frontoffice-collega’s
- Bibliotheek De Nieuwe Veste Breda: Bianca de Bie (video), Mirjam Haagh (video)
- Digisterke verhalen – Mensen op weg naar digitaal zelfvertrouwen, Stichting Digisterker. Ervaringen en verhalen van cursisten
- Klik voor algemene artikelen en interviews
-
- 'IDO reikt een helpende hand', Interview Rachida Moreira Figueiredo, projectleider IDO's bij VNG, in online overheidsmagazine, november 2022.
Belastingdienst
Bibliotheken ondersteunen mensen met cursussen om hen zelfredzamer te maken en helpen bij belastingaangifte en toeslagen aanvragen. De meeste bibliotheken bieden de cursus Digisterker - werken met de e-overheid om te leren omgaan met de digitale overheid. Voor wie dat te veel is, zijn er de cursussen Klik & Tik om met de computer te leren werken. Dit aanbod kan onderdeel zijn van het IDO. Voor algemene vragen over digitale zaken kun je ook verwijzen naar de Digi-Hulplijn.
- Klik voor samenwerkingspartners
-
- Welzijnsorganisaties
- Sociaal raadspersonen
- Gemeentelijke balies
- Gemeentelijke afdelingen werk en inkomen
- Buurt- en/of dorpshuizen
- Bedrijven
- Vak- en ouderenbonden
- Studenten (mbo, hbo en universiteit)
- Lokale organisaties voor hulp bij thuisadministratie (o.a. Belastingdienst)
Leermiddelen
Leermiddelen rond Belastingdienst in Trefpunt leermiddelen en Steffie-programma's rond e-overheid.
Scholing
Neem hiervoor contact op met je eigen POI.
Rond Belastingdienst: Kennisnetwerk belastingen en toeslagen. De leeromgeving en informatievoorziening zijn afgestemd op de werkwijze van de maatschappelijk dienstverlener (mdv). Het proces van toeslagen en belastingaangifte is opgesplitst in taken en concrete stappen. Ook biedt de site gerichte ondersteuning als de mdv een burger helpt bij aangifte doen of toeslagen aanvragen. Verder is het mogelijk om in het forum ervaringen uit te wisselen.
Samenwerking ANBO
14 bibliotheken spraken in 2022 met ANBO, KB, SPN en de Belastingdienst. Onderwerp: meer ouderen bereiken om hulp te bieden bij hun belastingaangifte. Lokaal richtten de bibliotheken pilots in. Zij verzorgden onder meer informatiebijeenkomsten en spreekuren in bibliotheken. Door de korte aanlooptijd kon de pilot slechts op kleine schaal worden uitgevoerd. In 2023 willen ANBO, de Belastingdienst en de KB hier graag een vervolg aan geven. Hierbij kijken we naar bredere samenwerking dan hulp bij belastingaangifte.
Bronnen, inspiratie en voorbeelden
- Klik voor draaiboeken en modeldocumenten
-
- Digisterker-lesmateriaal over sms-controle, de DigiD app en DigiD machtigen, bij de Belastingdienst moet je inloggen met DigiD met sms-controle of met de DigiD app. Uitleg hoe je sms-controle activeert, hoe je de DigiD app installeert en hoe je iemand DigiD machtigt om jouw aangifte in te vullen en versturen.
- G!ds inzetten voor samenwerking Bibliotheek en Belastingdienst
- Overzicht van bibliotheken met dienstverlening e-overheid en belastingaangifte
- Veilig gebruik van DigiD
- Veiligheid en privacy op MijnOverheid.nl
- Checklist internetverbinding en browsers voor hulp bij belastingaangifte
- Factsheet Organisatie spreekuur/invulhulp aangifte inkomstenbelasting - inclusief bespreekpuntenlijstje voor afspraken met maatschappelijke organisaties
- Draaiboek Belastingaangiftedag voor eigen gebruik
- Pagina voor burgers over Belastingaangifte op de website van de Belastingdienst - aangifte Inkomstenbelasting 2021, met informatie over hulp door instanties en oefenmogelijkheid digitale aangifte zonder inloggen
- Hulp bij Belastingaangifte voor het publiek (video)
- Geheimhoudingsverklaring (medewerker, vrijwilliger en docent)
- Meer duidelijkheid over hulp bij DigiD in het IDO
- Voorbeeld voor meegeefbrief, die de samenwerkingspartner kan meegeven aan klant, om erop te wijzen dat deze zelf verantwoordelijk is voor de aangifte
- Gebruik van logo Belastingdienst
- Klik voor voorbeelden van collega's en Belastingdienst
-
In het online magazine De bibliotheek biedt hulp bij belastingaangifte vind je veel inspiratie.
Verder vind je ideeën en ervaringen op Bibliotheek en de Belastingdienst.- Stroomschema belastinghulp ZB Bibliotheek van Zeeland
- Webpagina belastinghulp ZB Bibliotheek van Zeeland (voor publiek en medewerkers)
- Vlog #12 van De Taalmeiden, Belastingaangifte en Digitale overheid
- Belastingdienstverlening Rotterdam
Interviews met bibliotheken, Belastingdienst en lokale partners
- Interviews activiteiten rond de belastingaangifte in 5 bibliotheken
- Interview over aangiftedagen in Stadkamer Zwolle (Geert van der Wal)
- Interview Informatiepunt Digitale Overheid in Bibliotheek Hengelo (Peter Bonekamp)
- Interview pilot training DigiD en internetveiligheid voor AZC-vluchtelingen (Paul Noort (VluchtelingenWerk Oost-Nederland) en Bart van Helvoort (de Bibliotheek Gelderland Zuid)
- 'Je wilt aan de telefoon mensen snel helpen' - interview met Martijn van Driel en Kees-Jan van der Ziel van de BelastingTelefoon
- 'Belastingspreekuren zijn voor ons een feestje!' - interview met sociaal raadslieden
- Interview met Eline Spros en Jos Debeij in Publiek denken juli 2019
Zie de tab Marketing voor promotiemateriaal en afbeeldingen.