Digitale inclusie & IDO - deskundigheidsbevordering

Profiel

Het profiel IDO-medewerker en profiel IDO-kartrekker beschrijven resultaat­gebieden, hoofd­taken, interne en externe contacten, en compe­tenties (kennis, vaardig­heden en persoons­kenmerken). Ook is er een wervingstekst IDO-vrijwilliger met taken, persoons­kenmerken en praktische zaken. 

Basistrainingen

• IDO-e-learning
• IDO-vaardigheidstraining
• Privacy in het IDO

Bekijk de bestaande basistrainingen

• IDO-e-learning - individueel te doorlopen door IDO-medewerkers. Hierin doe je basiskennis op over het IDO en de partners. Log in op Bibliotheek Campus (zoek op 'Informatiepunt Digitale Overheid | IDO').
• IDO-vaardigheidstraining - met trainingsacteur, lokaal bij de bibliotheek: gespreksvaardigheden zoals doorvragen en zakelijke empathie. Maxi­maal 16 deel­nemers per biblio­theek. Bespreek en plan deze bijeen­komst(en) met je POI-adviseur. Vooraf moeten de werk­afspraken (werk­wijze, afspraken met partners, IDO-inrichting) duidelijk zijn, zodat POI-begeleider en trainings­acteur de lokale situatie kennen. Dat kan bijvoor­beeld met een interne bijeen­komst. Gebruik hier­voor de handleiding lokale IDO-bijeenkomst en standaardpresentatie lokale IDO-bijeenkomst. 
  Voor IDO-kartrekkers is er de toolkit Vaardig­heids­trainingen, bijvoor­beeld als je extra trainingen wilt organiseren voor nieuwe collega’s. Het uit­gangs­punt is dat kar­trekkers een training hebben gevolgd en dus het deskundig­heids­traject Digitale inclusie kennen. 
  De toolkit bevat:
  -  Introductie-filmfragment – het waarom en hoe van de toolkit, voorbeeld­situaties van extra trainingen en doel en insteek van de training. 
  -  Aandachtspunten bij het organiseren van een extra vaardigheidstraining – de rol van de kar­trekker als proces­begeleider; do’s en don’ts. 
  -  Sjabloon presentatie – alle onder­werpen uit de training in een logische volg­orde samen­gevat; aanpas­baar aan lokale situatie. 
  -  Draaiboek vaardigheidstraining – als lei­draad voor de training. 
  -  Contact met de trainingsacteur –  punten voor de voor­bespreking, plus een lijst met mogelijke trainings­acteurs en cases. 
  -  Casussen - lijst met mogelijke vragen aan het IDO om als voor­beelden te gebruiken.
• Privacy in het IDO - in één dag­deel komen in een open gesprek praktijk­situaties aan bod. Zo inven­tariseer je wat nog moet gebeuren om het bewust­zijn rond privacy te vergroten, de bestaande afspraken te evalueren en inzicht te krijgen in gewenste aan­passingen. Met als doel: een een­duidige handels­wijze voor alle betrokken collega's. Concrete resultaten:
  - Kennis van landelijke richt­lijnen.
  - Breed gedragen bewust­zijn over wet- en regel­geving, privacy en klant­gericht handelen.
  - Inzicht in de afspraken die jouw biblio­theek heeft gemaakt over hulp bij privacy-gevoelige zaken, én over­zicht van gewenste aanpas­singen in afspraken en werk­wijzen.
  - Afspraken over een een­duidige handels­wijze binnen het IDO en hoe die zich verhouden tot de afspraken voor de Frontoffice.

Bestaande verdiepingstrainingen

• Mentale weerbaarheid en gespreksvaardigheden
• Informatievaardigheden
• Persoonlijke en organisatievraagstukken

Bekijk de bestaande verdiepingstrainingen (a-la-carte) voor medewerkers

• Mentale weer­baar­heid en gespreks­vaardig­heden - gespreks­vaardig­heden over persoonlijke onder­werpen met ‘moeilijke’ klanten (hoge verwachting, agressief, verward, licht verstandelijk beperkt, met multi-problematiek) met een trainings­acteur. Ook is er aandacht voor jouw eigen mentale weerbaarheid. Daar­naast zijn we bezig om samen met MEE trainingsmateriaal te ontwikkelen rondom omgaan met psychisch verwarde mensen en licht verstandelijk beperkten. 
• Informatie­vaardig­heden - micro-learning waar­mee je als mede­werker je informatie­vaardig­heden test en  verbetert. Ook los je een aantal IDO-cases op. We bespreken de oplossingen en gaan in op onder­werpen, zoals geavanceerde zoek­methodes en het herkennen van betrouw­bare bronnen.
• Persoonlijke en organisatie­vraag­stukken - zoals goed door­verwijzen binnen je eigen biblio­theek. Denk aan het biblio­theek­abonne­ment voor laag­taal­vaardigen, het Taal­huis voor laag­geletterden, de digitale cursussen voor laag­digi­vaardigen. Daarnaast speed-sparren we over organisatie­vraag­stukken rond het IDO (inrichting, personeels­planning, ICT et cetera) of doen we intervisie over persoon­lijke cases.

Bekijk de training Didactische vaardigheden (Cybersoek) voor docenten Digitale vaardigheden

Hoe maak ik mensen digivaardig? - Wat betekent vraaggericht werken in de praktijk? Hoe geef je een les vorm zonder een vast curriculum te bieden? En welk lesmateriaal is er en hoe zet je dat in? Wat zijn veelvoorkomende vragen en situaties en hoe anticipeer je daarop? Welke didactische vaardigheden zijn hierbij nodig? Dit alles komt aan de orde in de training.

Je hoeft geen computerexpert te zijn om een goede computerdocent te worden - Belangrijk om te beseffen: mensen ondersteunen die minder digitaal vaardig zijn, is mensenwerk. Er bestaat geen digitale oplossing voor dit digitale probleem. Vaak is er sprake van faalangst en een laag leervermogen. Regelmatig zijn de leefomstandigheden ook complex met een beperkt sociaal netwerk. Dus ontmoetingen, een fijne sfeer en vertrouwen spelen een belangrijke rol. Hoe werk je hieraan? De training van Cybersoek (met ruim 20 jaar ervaring met digitale educatie aan volwassenen) geeft je tools die jij op je eigen manier kunt inzetten samen met je team. 

Voor wie - Idealiter zijn de deelnemers zowel aansturende professionals als uitvoerende vrijwilligers en professionals. Door deze groepsdiversiteit kunnen jullie van elkaar leren. Zo kun je na de training samen doorontwikkelen binnen de digi-programma’s van je locatie(s).

Programma

Lesdag 1

• Welke uitdagingen spelen er in jouw werkpraktijk?
• Wat zijn mogelijke aanvliegroutes voor die uitdagingen?
• Hoe kun je (toch) maatwerk leveren (als je werkt met een vast curriculum)?
• Open source lesmateriaal: wat is er allemaal en wanneer zet je het in?
• Wat verstaan we onder digitale basisvaardigheden? En wat zijn mogelijke aanvliegroutes?

Leerdoel: Inzicht verkrijgen in hoe je (team) werkt binnen jouw bibliotheek en waar kansen en verbeterpunten liggen

Lesdag 2

• Didactische vaardigheden: hoe bereid je een les voor? (1-op-1-hulp kun je zien als een mini-les op individueel niveau)
• Je oefent met verschillende werkvormen
• Welke zaken hebben invloed op de (groeps)dynamiek en hoe kun je die beïnvloeden?

Leerdoel: Didactische vaardigheden opdoen of bijschaven om op maat te ondersteunen

Nieuwe verdiepingstrainingen

• Samenwerken in het IDO-netwerk
• IDO en jongeren
• Intervisie- en borgingstechnieken
• Omgaan met licht verstandelijk beperkten en psychisch kwetsbaren

Bekijk de nieuwe verdiepingstrainingen voor coördinatoren

• Samenwerken in het IDO-netwerk - om de samen­werking met alle IDO-partners goed te starten, in te richten en onder­houden (gebaseerd op de methode Leren samen­werken tussen organisaties van Kaats en Opheij). Voor biblio­theken en hun samen­werkings­partners. Ook beleids­mede­werkers van gemeenten kunnen aan­sluiten.
• IDO en jongeren - in bibliotheken zijn 4 pilots gedaan met het IDO voor jongeren. Een van de werk­bare programma’s hiervoor is Doe je digiding!. Dit programma is voor andere IDO’s inzet­baar na een training aan IDO-project­leiders door Stichting Digisterker. 
• Intervisie- en borgingstechnieken - sommige IDO-teams sparren regel­matig over waar ze zoal tegen­aan lopen en hoe hier­mee om te gaan. Vaker gebeurt dit niet: geen tijd, geen fysieke samen­komst of geen hand­vatten om een veilig groeps­gesprek te voeren. Aan dit laatste kunnen we wat doen met de technieken in deze training.

Bekijk de nieuwe verdiepingstraining voor coördinatoren, partners en gemeenten

• Samenwerken in het IDO-netwerk - om de samen­werking met alle IDO-partners goed te starten, in te richten en onder­houden (gebaseerd op de methode Leren samen­werken tussen organisaties van Kaats en Opheij). Voor biblio­theken en hun samen­werkings­partners. Ook beleids­mede­werkers van gemeenten kunnen aan­sluiten.

Bekijk de nieuwe training voor IDO-medewerkers

We ontwikkelen samen met MEE een e-learning en vaardig­heids­training Omgaan met licht verstandelijk beperkten en psychisch kwets­baren. Deze is voor Front­office-mede­werkers, om te leren her­kennen van en om­gaan met mensen met een psychische stoor­nis, licht verstande­lijke beperking, hersen­letsel, dementie enzo­voort. We streven ernaar deze training aan te bieden vanaf januari 2024. 

Contactpersonen POI's

Heb je vragen over deze IDO-trainingen? Neem dan contact op met jouw POI.

Nationale IDO Dag 2023

Op 14 maart 2023 vond de eerste Nationale IDO Dag plaats, een mooie dag vol interessante sessies over alle aspecten van het IDO. Met nieuws over de laatste ontwikkelingen, inspiratie en vooral veel kennisdeling met collega-bibliotheken. Van veel deelsessies kun je de presentaties downloaden.