Basisvaardigheden volwassenen
Mijn bladwijzers

Inburgering & Integratie

In de bibliotheek vinden nieuwkomers toegang tot informatie en ondersteuning om een zelfstandig bestaan op te bouwen. Er zijn legio mogelijkheden om hen te ondersteunen met activiteiten, programma's en persoonlijke hulp, bij het behalen van hun inburgeringsexamen en hun verdere integratie in de Nederlandse maatschappij.
Inhoudsopgave

Netwerk & beleid

De regie van de nieuwe inburgeringswet ligt bij de gemeente. Daarom is samenwerking van de bibliotheek met de gemeente en andere organisaties van groot belang. In het opbouwen van een netwerk en het vormen van beleid kunnen meerdere samenwerkings­verbanden ontstaan. In de meeste gemeenten hebben samenwerkingspartners al een taalakkoord ondertekend om laaggeletterdheid terug te dringen. Zo’n taalakkoord is geen statisch document, maar veelal een dynamisch geheel, dat afhankelijk van de omstandigheden kan worden aangevuld met nieuwe partners, taken en afspraken.

Voorbeelden van samenwerkingspartners voor de bibliotheek zijn: gemeenten, migrantenorganisaties, vluchtelingenwerk, Humanitas, welzijns- en maatschappelijke organisaties, ROC’s en taalscholen, vrijwilligersorganisaties, werkgevers, UWV en GGD.

Praktische hulpmiddelen

  • Routekaart Inburgeraars, Bibliotheek en Gemeente met handleiding, Probiblio 2020. Voor gesprekken met je gemeente over het nieuw te vormen beleid.
  • VIME-model, Het Begint met Taal. Voor nieuwkomers zijn taalvrijwilligers belangrijk. Ze helpen bij gesprekjes oefenen en slaan de brug naar de praktijk. Goede samenwerking tussen formeel, non-formeel leren en sociale activiteiten is essentieel. Nieuwkomers leren zo sneller de taal, krijgen meer zelfvertrouwen en er ontstaat meer begrip tussen nieuwkomers en vrijwilligers.

Achtergrondinformatie

Basisvaardigheden voor anderstaligen, onderzoek ITTA

In 2021 onderzocht ITTA in opdracht van KB en Het Begint met Taal het aanbod basisvaardigheden voor anderstaligen bij bibliotheken en organisaties voor taalcoaching. Doel: zicht krijgen op het aanbod en de doelgroepen die daarmee geholpen worden, én om beter in te spelen op de kansen voor anderstaligen. Lees de rapportage van ITTA. Op basis hiervan ontwikkelde ITTA praktische instrumenten en leerdomeinkaarten. Zie onder Bronnen, voorbeelden van collega's en inspiratie.

Fasering

Een belangrijke doelgroep voor de bibliotheek zijn vluchtelingen: nieuwkomers met een asielvergunning en Oekraïense vluchtelingen. Het proces van inburgering en integratie kent voor hen 3 fasen.

Fase 1: crisis- of noodopvang

Het doel is alle nieuwkomers veiligheid en geborgenheid te bieden, een warm welkom in Nederland.

Bibliotheekinitiatieven:

Fase 2/3: asielaanvraagprocedure en meedoen in de samenleving

Fase 2 is de landing: mensen komen in de asielaanvraagprocedure en krijgen (misschien) een verblijfsstatus.
In fase 3 gaat het om meedoen. Het betreft mensen die al enige tijd in Nederland wonen en formeel zijn ingeburgerd, al dan niet met werk, vrienden en een woning in een wijk.

Bronnen, voorbeelden van collega's en inspiratie

Klik voor Taalcoaching
Klik voor Meertaligheid
  • Webinar meertaligheid: taal is kapitaal, co-productie van Rijnbrink en Probiblio, 2022. Deskundigen over meertaligheid.
Klik voor Ouderbetrokkenheid
  • Praten op School, programma van Oefenen.nl. Programma voor ouders die met de Nederlandse taal willen oefenen om hun kind te kunnen begeleiden in het VO.
Klik voor Digitale overheid
Klik voor Arbeidsparticipatie
Klik voor Specifiek voor Oekraïense vluchtelingen
Klik voor Praktische instrumenten en leerdomeinkaarten om aanbod te verbeteren (ITTA)

Het ITTA heeft praktische instrumenten en leerdomeinkaarten ontwikkeld waarmee bibliotheken en taalcoachorganisatie hun aanbod kunnen verbeteren:

Klik voor Overige bronnen, activiteiten, materialen en leermiddelen
  • Leermiddelen rond inburgering, in het Trefpunt leermiddelen.
  • Moedertaal in NT2, met moedertaalspecifieke problemen en kansen bij het leren van Nederlands, voor 15 talen. De site toont de belangrijkste verschillen tussen de moedertaal en het Nederlands.
  • Infographic eerstelijnszorg voor arbeidsmigranten en voor vluchtelingen - beschikbaar in diverse talen, Pharos 2023. 
  • Verslag Deeldag Integratie nieuwkomers, Rijnbrink januari 2023 - De pop-up bibliotheek in de noodopvang; Klantreis non-formeel leren en de inburgeringswet; Vraaggericht werken met anderstaligen; en Collectie en programmering voor Oekraïense vluchtelingen. 
  • Fotostrip en poster Welkom in de Bibliotheek, Rijnbrink 2018 - Hiermee maak je nieuwkomers wegwijs in de bibliotheek. Beschikbaar in Nederlands, Engels, Arabisch, Turks, Pools, Tigrinya (Eritrea), Dari (Afghanistan), Oekraïens en Russisch. Te gebruiken bij de balie, bij VoorleesExpress-ouders of bij rondleidingen voor vluchtelingen en statushouders.
  • Boom NT2: Dossier voor bibliotheken over het pakket leermiddelen dat de KB heeft ingekocht voor bibliotheken en hoe je het kunt inzetten. Zie ook het Magazine voor bibliotheken 2023 met suggesties en ervaringen van bibliotheken.
  • Themaboekje Welkom in Nederland - materialen in de collectie om nieuwkomers welkom te heten. Deze versie is toegespitst op Oosterhout, maar gemakkelijk aan te passen.
  • Presentatie Ik hou van Holland - een vrolijke quiz over Nederland. Je kunt vragen toevoegen of weglaten. Leg de verbinding met de collectie, bijvoorbeeld door een recent boek toe te voegen.
  • Hoe nieuwe Brabanders de taal leren, Cubiss 2020. Portretten van nieuwe Brabanders en activiteiten waarmee zij de nieuwe taal leren.
  • NL leert door, laagdrempelig platform voor laaggeletterden en bijvoorbeeld Oekraïeners die starten met Nederlands spreken, luisteren en schrijven. Met veel gratis online cursussen en intensieve begeleiding door online coaches.
  • BiebtoBieb-groep Bibliotheek & Integratie.