Rapportages
Jaarlijks doet de KB via de Bibliotheekmonitor onderzoek naar specifieke doelgroepen en diensten van de bibliotheek. Dit jaar zijn de volgende KB-publicaties verschenen die voor bibliotheken en POI’s interessant zijn.
Meer aandacht voor gezinsaanpak in dienstverlening vve
Binnen het ruime aanbod voor- en vroegschoolse educatie van de openbare bibliotheek is toenemende aandacht voor de gezinsaanpak. Dat blijkt uit nieuw onderzoek naar de stand van zaken omtrent de product- en dienstverlening van bibliotheken op het gebied van voor- en vroegschoolse educatie. Door de hoge respons – 97% van de bibliotheken – geeft het een betrouwbaar, representatief beeld. Bekijk het onderzoek >
Groeiende samenwerking tussen bibliotheek en basisschool
Vrijwel alle bibliotheken en basisscholen werken nauw met elkaar samen om kinderen zoveel mogelijk in aanraking te brengen met boeken en lezen. Het aantal basisschoollocaties dat samenwerkt met de bibliotheek volgens de aanpak de Bibliotheek op school groeit nog steeds: in het schooljaar 2018-2019 sloten zich zo’n 200 nieuwe schoollocaties uit het primair onderwijs zich aan bij de aanpak. Bekijk het onderzoek >
Meer vo-locaties gebruiken aanpak de Bibliotheek op school
Bibliotheken leveren een belangrijke bijdrage aan leesbevordering en digitale geletterdheid voor jongeren van 12 tot en met 18 jaar. Dit doen ze onder andere in samenwerking met het voortgezet onderwijs. Ze maken hierbij steeds meer gebruik van landelijke programma’s, zoals de Bibliotheek op school. In lokaal ontwikkelde programma’s en initiatieven wordt toenemend geïnvesteerd. Bekijk het onderzoek >
Groot bibliotheekaanbod in basisvaardigheden
Het aanbod van de bibliotheek op het gebied van taal en digitaal blijft onverminderd groot. Dat blijkt uit onderzoek naar de dienstverlening van openbare bibliotheken rondom basisvaardigheden voor volwassenen, uitgevoerd via de Bibliotheekmonitor. Uit dit onderzoek wordt duidelijk dat de lijn die is ingezet met het programma de Bibliotheek en basisvaardigheden ook in 2019 succesvol is doorgetrokken. Bekijk het onderzoek >
Dossiers
De KB bundelt haar kennis in dossiers. Hierin vind je niet alleen de meest actuele kennis over een specifiek onderwerp, maar ook achtergrondanalyses, interviews, leestips en een blik op de toekomst. Dit jaar publiceerde de KB de volgende dossiers.
De bibliotheek in coronatijd
Het coronavirus heeft alle bibliotheken geraakt: zij waren gedwongen hun deuren te sluiten en hun activiteiten af te gelasten. Tegelijkertijd zijn ook nieuwe initiatieven ontstaan, waarmee bibliotheken hun aanbod hebben vervangen of zelfs hebben uitgebreid. Dit dossier brengt deze stroomversnelling in kaart, met analyses, interviews, leestips en andere inspirerende rubrieken. Lees het dossier >
Trends
In dit dossier beschrijven we technologische en maatschappelijke ontwikkelingen op gebieden die voor bibliotheken relevant zijn. Denk bijvoorbeeld aan de ongelijkheid die ontstaat als mensen niet dezelfde kansen kunnen grijpen, de veranderingen in mediagedrag, lezen en nieuwsconsumptie, de gevolgen van de datasamenleving die nu ontstaat, flexibilisering op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in de publieke ruimte, burgerbetrokkenheid en publieksparticipatie. Lees het dossier >
Bibliotheekstatistiek 2019
In 2019 organiseerden openbare bibliotheken circa 220 duizend activiteiten: 15% meer dan in 2018. Ook het aantal personeelsleden en vrijwilligers dat ingezet werd voor deze en andere dienstverlening van de bibliotheken, nam toe. Dit blijkt uit de bibliotheekgegevens die de KB over het jaar 2019 heeft verzameld en in samenwerking met het CBS heeft gepubliceerd. De statistieken tonen aan dat steeds meer bibliotheken de rol van brede maatschappelijke bibliotheek vervullen en zich inzetten voor de maatschappelijke opgaven uit het Bibliotheekconvenant. Lees het dossier >
Artikelen
In artikelen bundelt de KB actuele informatie over een specifiek onderwerp dat leeft in het bibliotheekveld. In 2020 verschenen de volgende nieuwe artikelen op Bibliotheekinzicht.
Beleidshistorie van openbare bibliotheken
Het openbarebibliotheekbeleid van Nederland kent een rijke historie. Van de relatie met de volksbibliotheken tot het gevecht om overheidssubsidie, van economische crises tot de Tweede Wereldoorlog, van de verzuiling tot de komst van het internet: allemaal hebben deze ontwikkelingen invloed uitgeoefend op de huidige inrichting van het Nederlandse bibliotheekstelsel. In het nieuwe artikel op Bibliotheekinzicht vind je een historisch overzicht van de bibliotheeksector. Lees het artikel >
De bibliotheek voor mensen met een leesbeperking
In de dienstverlening van openbare bibliotheken neemt lezen een centrale plek in. Voor 250 duizend mensen is dat niet vanzelfsprekend: zij hebben vanwege een visuele beperking moeite met lezen. Ook voor dyslectici brengt het traditionele aanbod van de bibliotheek problemen met zich mee. Voor deze en andere mensen met een leesbeperking biedt Aangepast Lezen een uitkomst. Deze bibliotheekvoorziening stelt iedereen met een leesbeperking in staat om te lezen en biedt laagdrempelig en gebruiksvriendelijk toegang tot literatuur en informatie. Lees het artikel >
De bibliotheek in het culturele veld
De bibliotheek valt binnen de culturele sector – een sector die te kampen heeft met een toenemende krimp. Ook de letterensector wapent zich hiertegen met verschillende initiatieven, die zich richten op meer innovatie en diversiteit. Je leest meer over deze ontwikkelingen en initiatieven in het artikel op Bibliotheekinzicht. Lees het artikel >
Webinars
De KB verspreidt haar kennis ook via webinars. Hieronder vind je de webinars die in 2020 werden gegeven.
Bibliotheekmonitor
Op 22 juni 2020 werd een webinar gegeven over het gebruik van de Bibliotheekmonitor aan contactpersonen van de onderzoeken rondom primair en voortgezet onderwijs en voor- en vroegschoolse educatie. Daarbij werd nader gekeken naar informatie die te vinden is op Bibliotheekinzicht. Ook werd getoond hoe men zelf aan de slag kan gaan met de bijbehorende dashboards. Kijk de webinar terug >
Monitoring Digitale Inclusie
Op 26 oktober vond een webinar plaats over de ontwikkelingen rondom de outputregistratietool, die dit jaar werd gelanceerd. Ook werd een update gegeven van de overige monitoring in het kader van Digitale Inclusie. In een klein uurtje gaf de KB informatie over het proces, de methodiek en techniek en werden vragen beantwoord die leefden onder bibliotheken en POI’s. Kijk de webinar terug >
Publieke sfeer in openbare bibliotheken
Van oktober 2019 tot april 2020 deed Sjoerd Hekman, masterstudent aan de Rijksuniversiteit Groningen en als stagiair verbonden aan de KB, onderzoek naar de bibliotheek als publieke ruimte. Op 13 november 2020 gaf hij een online presentatie over zijn onderzoek. Kijk de webinar terug >
Bibliotheekstatistiek
Op 23 november 2020 gaf de KB een webinar naar aanleiding van de publicatie van de Bibliotheekstatistiek 2019. Hierin kwamen de resultaten aan bod, in de vorm van het bijbehorende dossier, de infographic en het dashboard. Ook de portal van de Bibliotheekmonitor werd besproken. Kijk de webinar terug >
Fijne feestdagen!
De KB wenst iedereen prettige feestdagen en een goed begin van 2021. Wil je op de hoogte blijven van de laatste stand van zaken rondom lopende programma’s en projecten? Een groot deel van de Nederlandse bibliotheekwebsites is sinds 2020 gebundeld op één plek: Bibliotheeknetwerk. Hier vind je een overzicht van de dienstverlening van de KB voor en in samenwerking met openbare bibliotheken, provinciale ondersteuningsinstellingen (POI's) en partners. Ga naar de onderzoekspagina van Bibliotheeknetwerk >