Vers van de pers
Deze afgelopen tijd zijn de volgende KB-publicaties verschenen die voor bibliotheken en POI’s interessant zijn.
Dossier Digitaal burgerschap
Het thema van het Nationale Bibliotheekcongres van 2021, dat op 19 januari – geheel digitaal – plaatsvindt, staat in het teken van digitaal burgerschap. Een steeds belangrijker thema, zowel voor de samenleving in het algemeen als bibliotheken in het bijzonder. In het bijbehorende dossier op Bibliotheekinzicht belichten we digitaal burgerschap vanuit verschillende invalshoeken, met de relevantie voor bibliotheken als voornaamste focuspunt. Denk bijvoorbeeld aan uitgebreide analyses over de groeiende digitale kloof, de vormgeving van de samenleving in een digitale wereld en de positie van de burger in een door data gedreven stad, maar ook aan praktische lees-, kijk- en luistertips over digitaal burgerschap en voorbeelden van belangrijke denkers op dit gebied. Lees het dossier >
Steun voor fysieke boekhandel in coronatijd
Tijdens de eerste lockdown is de Nederlandse consument meer gaan lezen. Veel van de boeken werden in die tijd online gekocht. Tegelijk gaven veel consumenten juist in die tijd de voorkeur aan de fysieke boekhandel. Ook het leengedrag van consumenten veranderde als gevolg van de lockdown. Dat blijkt uit de meest recente meting van het kwartaalonderzoek van Stichting Marktonderzoek Boekenvak (SMB) en marktonderzoeksbureau GfK, uitgevoerd in opdracht van de KB, waarin wordt ingegaan op de invloed die de coronacrisis heeft gehad op het lees-, koop- en leengedrag van Nederlandse consumenten. Bekijk het onderzoek >
Mediawijzer omgaan met nepnieuws
Het idee dat kinderen mediawijzer worden door ze zelf nieuwsberichten te laten schrijven of gemonteerde foto’s te laten photoshoppen, is wijdverbreid. Of die aanpak ook daadwerkelijk effectief is, is minder bekend. In een door KIEM-hbo gesubsidieerd samenwerkingsproject, uitgevoerd in opdracht van de KB, hebben onderzoekers van het lectoraat Duurzame Talentontwikkeling van de Haagse Hogeschool, een docent en drie studenten van de pabo van De Haagse en leerkrachten van de basisschool Kindcentrum Snijders in Rijswijk onderzocht of bij zo’n aanpak kinderen ook daadwerkelijk beter worden in het onderscheiden van betrouwbaar nieuws en nepnieuws. Lees meer >
Doe mee
Deze maand zijn de volgende onderzoeken en activiteiten gestart waaraan bibliotheken kunnen deelnemen. Dit zorgt voor meer kennis van de sector. Hoe meer bibliotheken van zich laten horen, hoe beter.
Haal meer uit data in 2021
In het project Haal meer uit data werkt de KB samen met bibliotheken en POI’s aan een aanpak om de eerste stappen te zetten richting datageïnformeerd werken. In 2020 gingen deelnemers in een vijftal workshops aan de slag met het vergroten van hun inzicht in de beschikbare data en instrumenten en het ontwikkelen van een plan van aanpak om datageïnformeerd werken te introduceren binnen hun eigen werk en binnen de organisatie. In 2021 zal het project zich vooral richten op het in praktijk brengen van deze kennis. Bibliotheken die eerder niet meededen, maar dat in 2021 wel graag zouden doen, worden uitgenodigd zich aan te melden. Meld je aan >
Eerste uitvragen Wsob van start
De Gegevenslevering Wsob, waarin de belangrijkste cijfers over openbare bibliotheken zijn gebundeld, zal dit jaar niet in november, maar al in juli worden gepubliceerd. Daartoe begint de KB al in januari met het uitvragen van gegevens aan bibliotheken. Contactpersonen voor de desbetreffende vragenlijst zullen per e-mail worden uitgenodigd door DESAN, het onderzoeksbureau waarmee de KB samenwerkt. Lees meer >
Webinar vragenlijsten Wsob
Op maandag 8 februari om 14.00 uur zal een webinar worden gegeven over de vragenlijsten van de Gegevenslevering Wsob. Tijdens deze sessie kan men vragen stellen over het invullen van de vragenlijsten. De webinar is naderhand terug te kijken via Bnetwerk. Meld je aan >
Verdiepingstrack Nationale Bibliotheekcongres
De afdeling Onderzoek van de KB zal tijdens het Nationale Bibliotheekcongres op 19 januari een verdiepingstrack verzorgen met drie sessies rondom digitaal burgerschap. Zo kun je aanhaken bij sessies over de betekenis van kunstmatige intelligentie voor het vak van bibliothecaris, grip krijgen op je data en publieke waarden in de digitale samenleving. Meld je aan voor het online congres >
Onderzoek OCLC naar SDG’s
OCLC heeft de Sustainable Development Goals (SDG's) van de Verenigde Naties geselecteerd als haar belangrijkste aandachtsgebied voor 2020-2021. Daartoe heeft OCLC een vragenlijst ontwikkeld om wereldwijd inzicht te krijgen in de rol van duurzame ontwikkeling binnen bibliotheken. Alle bibliotheken ter wereld kunnen deelnemen aan het onderzoek. Meedoen kan tot en met 31 januari 2021. Vul de vragenlijst in >
Uit ons netwerk
Ook onze partners zitten niet stil. Lees meer over de onderzoeken die zij uitvoeren.
Online leerbehoeften van laaggeletterden
Online leren wordt steeds belangrijker. Door de coronacrisis hebben veel lessen in de volwasseneducatie plotseling een online vorm gekregen. De verwachting is dat online onderwijs in de volwasseneducatie ook na deze crisis een belangrijke rol zal blijven spelen. Stichting Lezen en Schrijven heeft een behoeftenonderzoek uitgevoerd naar de betekenis van deze beweging voor laaggeletterden, waarbij zowel professionals als cursisten bevraagd zijn. De resultaten helpen te bepalen hoe zoveel mogelijk volwassenen zich onder alle omstandigheden zo goed mogelijk kunnen blijven ontwikkelen. Lees het onderzoek >
Ongelijkheid van het jonge kind
Al voordat Nederlandse kinderen naar de basisschool gaan, zijn er meetbare verschillen in vaardigheden tussen sociaaleconomische groepen, blijkt uit recent onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB). Deze verschillen verdwijnen niet gedurende hun jeugd en schooltijd. Internationaal onderzoek laat zien dat interventies in de vroege jeugd kunnen helpen bij het verkleinen van de ongelijkheid. Voor Nederland is nog onvoldoende bekend in hoeverre de bestaande programma’s en middelen daartoe bijdragen. Dit rapport van het CPB geeft hierin meer inzicht. Lees het onderzoek >
Cultuurmonitor Boekmanstichting
In december lanceerde het onderzoeksteam van de Boekmanstichting de website van de nieuwe landelijke cultuurmonitor: www.cultuurmonitor.nl. De monitor zal vanaf 2021 gegevens over ontwikkelingen in het culturele leven in Nederland verzamelen en ontsluiten. Het doel van de monitor is beleid en veld goed te informeren en daarmee bij te dragen aan een sterke cultuursector. Bekijk de monitor >
Corona en de betekenis van het culturele leven
Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) schreef een beleidssignalement over de mogelijke gevolgen van corona voor de betekenis van het culturele leven. De nadruk ligt op de eventuele invloed op de publiekskant van dat leven: op culturele interesse, bezoek aan cultuuruitingen, cultureel mediagebruik, beoefening van vormen van cultuur en vrijwillige ondersteuning van cultuur. Lees het onderzoek >