Medewerkers en vrijwilligers

Bibliotheken staan midden in de samenleving en zijn van alle tijden en samenlevingen. Bijna dertigduizend medewerkers en vrijwilligers delen een passie om er te zijn voor de lokale gemeenschap. Met overtuiging en in een veelheid van rollen dragen zij bij aan een samenleving waarin iedereen kan meedoen. Dat vraagt om een breed palet aan competenties van de mensen die er werken.

Bibliotheken veranderen van missie, visie, vorm en inhoud. Een moderne bibliotheek heeft een gezond bestaansrecht en beschikt over voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers en vrijwilligers die uitblinken in nieuw vakmanschap, zoals staat beschreven in de Domeinbeschrijvingen voor het opleiden van bibliotheekprofessionals.

Het zal niemand zijn ontgaan dat de sector zich in een grote transitie bevindt. Het zal ook duidelijk zijn dat het publieke domein bezig is met een comeback, na decennia van het mantra van de markt. Deze ontwikkelingen schragen de noodzaak tot het zorgen voor voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers en vrijwilligers in de maatschappelijk-educatieve bibliotheek.

De ontwikkeling is voor bibliotheekorganisaties zo ingrijpend dat een gezamenlijke aanpak van arbeidsmarktvraagstukken en scholing nodig is.

Voor het realiseren van deze ambities stellen de netwerkpartners gezamenlijk en in samenwerking met relevante partners, zoals Stichting Bibliotheekwerk (SBW), NBD Biblion en Stichting Lezen, het uitvoeringsplan en de financiële uitwerking vast.

De bibliotheeksector is een aantrekkelijke werkgever, die investeert in (voldoende) gemotiveerde, gekwalificeerde en duurzaam inzetbare werknemers en vrijwilligers die actief bijdragen aan hun eigen ontwikkeling en die van de organisatie.

Partijen spreken af dat acties worden ondernomen om:

• De inzetbaarheid van zittend personeel te vergroten en doorstroom ook op brancheniveau te stimuleren;

• Nieuw personeel, dat een afspiegeling vormt van de samenleving en beschikt over de juiste kwalificaties en competenties, te vinden en te behouden;

• De vervanging van de huidige en verwachte uitstroom van personeel in goede banen te leiden.

• De inzet en ontwikkeling van vrijwilligers op te nemen in HR-beleid.

Hiervoor zijn randvoorwaarden:

• Een goede functionerende HR-infrastructuur;

• Voor alle bibliotheken betaalbare HR-capaciteit;

• Voldoende financiële middelen.

De gezamenlijke inspanning levert een nieuw vakmanschap op bij medewerkers die met plezier bij de bibliotheken werken en de diverse maatschappelijke opgaven aanpakken. Om dit vakmanschap verder te verbreden en te verdiepen willen we in de toekomst ook verbindingen leggen met internationale opleidings- en ontwikkelingsprogramma’s.

Rolverdeling

• Bibliotheken: regie op voldoende, duurzaam inzetbare en goed gekwalificeerde werknemers en vrijwilligers;

• VOB: regie op werkgeverschap en arbeidsmarktvraagstukken en het bij elkaar brengen van scholingsgelden uit de branche die zijn bedoeld voor het ontwikkelen en inkopen van een gezamenlijk opleidingsaanbod;

• KB: regie voeren vanuit haar wettelijke taak;

• SPN/POI’s: ontwikkelen brancheopleiding en agenderen actuele HR-onderwerpen.

Bijdrage partners

• De bibliotheken zorgen voor het ontwikkelen en uitvoeren van strategisch opleidings- en personeelsbeleid, reserveren individueel en gezamenlijk scholingsbudget en maken zo veel mogelijk gebruik van het gezamenlijk ingekochte scholingsaanbod.

• De VOB zorgt in afstemming met andere partijen voor goede arbeidsvoorwaarden, een goed werkende arbeidsmarkt en een landelijk opleidingsplan en het bij elkaar brengen van scholingsgelden uit de branche;

• De KB voert de regie vanuit haar wettelijke taak;

• De gezamenlijke POI’s dragen vanuit hun innovatietaak zorg voor:

• Een integraal opleidingsaanbod op Bibliotheek Campus en de ontwikkeling van relevante opleidingen. In lijn daarmee wordt een modulaire brancheopleiding ontwikkeld voor mensen die werken of willen gaan werken in de bibliotheeksector;
• Het signaleren en oppakken van actuele HR-onderwerpen;

Financiële bijdrage

• Om deze ambitie waar te maken is een eenmalige investeringsimpuls nodig van de Rijksoverheid;

• KB draagt bij aan de ontwikkeling brancheopleiding openbare bibliotheek1 (SPN voert dit uit in opdracht KB);

• VOB spant zich in voor het verwerven van additionele middelen, ook in de vorm van subsidies (via SBW);

• De POI’s en SPN dragen bij aan de ambitie met een bijdrage uit de bestaande middelen voor:

• Ontwikkeling brancheopleiding;
• SPN financiert Bibliotheek Campus en HR-netwerk;
• Bibliotheken reserveren een nader af te spreken scholingsbudget (bijvoorbeeld 3% van het formatiebudget) en zoeken waar mogelijk de gezamenlijkheid op voor de besteding daarvan. Daarnaast wordt een deel van die 3% beschikbaar gesteld voor een ‘gezamenlijk scholingsbudget’ waarmee op sectoraal niveau scholing kan worden ingekocht, ontwikkeld, georganiseerd en/of uitgevoerd