Waarheid en desinformatie zijn steeds lastiger van elkaar te onderscheiden. De coronacrisis maakte deze problematiek nog duidelijker zichtbaar. Met het door de Europese Unie gehonoreerde SMILES-project (Innovative MethodS for Media & Information Literacy Education involving Schools and LibrarieS) slaan drie Europese landen daarom de handen ineen om nieuwe methoden voor media- en informatievaardigheden te ontwikkelen. Het SMILES projectteam bestaat uit de KB, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Media and Learning Association, Haagse Hogeschool, Fundacíon Goteo / Platoniq and Public Librairies 2030.
Train-de-trainer workshops
Om dit te bereiken worden dertig leraren en dertig bibliothecarissen opgeleid om op middelbare scholen in België, Spanje en Nederland workshops over nepnieuws te verzorgen. Hierbij wordt een train-de-trainer-methode gehanteerd, waarbij de workshopgevers kennis aan elkaar doorgeven. Het doel is minimaal zeshonderd leerlingen tussen twaalf en vijftien jaar te bereiken. Om de trainers te ondersteunen en hen te laten kennismaken met digitaal leren, worden een handleiding en een digitale toolkit ontwikkeld. De wens is dat bibliotheken en middelbare scholen ook na dit project zullen blijven samenwerken om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan.
Op de website van SMILES is meer informatie te vinden over de voortgang van dit project.
Project in drie fasen
Eerste fase
De eerste fase van het project SMILES is inmiddels afgerond met het opleveren van een baseline studie waarin een overzicht gegeven wordt van diverse onderwijsbenaderingen in Europa op het gebied van desinformatie.
Tweede fase
In de tweede fase wordt een trainingsprogramma ontwikkeld om het veilige en verantwoorde gebruik van digitale media-instrumenten te bevorderen.
Derde fase
Tot slot wordt in de derde fase een rapport opgeleverd over de effectiviteit van de SMILES-aanpak.
Congres: Nieuwswijsheid tegen desinformatie. Doen?!
Op dinsdag 18 april 2023 organiseerden De Haagse Hogeschool, Beeld & Geluid en de KB, nationale bibliotheek het congres Nieuwswijsheid tegen desinformatie. Doen?! Een kennis- en inspiratiebijeenkomst voor professionals in het voortgezet onderwijs, bibliotheken en journalistiek. Het congres vond plaats bij Beeld & Geluid in Hilversum.
In een gevarieerd programma met plenaire en deelsessies werd het belang van nieuwswijsheid in het onderwijs centraal gesteld. We presenteerden de ervaringen en onderzoeksresultaten van het Europese mediawijsheidproject SMILES. We verbonden de werelden van onderwijs, bibliotheken en journalistiek rond een thema dat ons allemaal aangaat.
De presentaties, foto’s en getekende verslaglegging van deze dag vind je op de website van SMILES.
