Over het project
Door gegevens van bibliotheken en CBS-data aan elkaar te koppelen, is het mogelijk bibliotheken van nieuwe informatie te voorzien over hun leden, maar ook over personen binnen hun verzorgingsgebied die geen lid zijn van de bibliotheek. Dit levert waardevolle inzichten op, die kunnen helpen de dienstverlening richting bestaande leden te verbeteren. Daarnaast kunnen bibliotheken gerichter inzetten op het aantrekken van nieuwe leden uit specifieke doelgroepen. Ook kunnen bibliotheken met deze gegevens hun werkgebied vergelijken met het landelijke beeld.
Pilot
De pilot, uitgevoerd in 2019 in opdracht van het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW), richtte zich op de technische haalbaarheid van de aanlevering en de kwaliteit van de aangeleverde data. Het bleek voor alle deelnemers mogelijk de benodigde informatie over hun in totaal bijna 474 duizend leden aan te leveren. Voor bijna 95% van deze leden is een match gevonden in de persoonsregistraties van het CBS.
Landelijke Gegevensverzameling Bibliotheekleden
Na de succesvolle pilot zijn de KB en het CBS gestart met het project Landelijke Gegevensverzameling Bibliotheekleden. De bibliotheekorganisaties die aan dit project deelnamen, hebben eind 2021 de resultaten ontvangen. Deze tabellen bieden inzicht in de samenstelling van de inwoners, bibliotheekleden en niet-leden in het totale werkgebied van de bibliotheek, per gemeente en per wijk. Dit leverde waardevolle inzichten op, die kunnen helpen de dienstverlening richting bestaande leden te verbeteren. Daarnaast kunnen bibliotheken gerichter inzetten op het aantrekken van nieuwe leden uit specifieke doelgroepen. Zo zijn er bibliotheken aan de slag gegaan met de data om inwoners met een migratieachtergrond beter te bereiken, het gesprek met de gemeente aan te gaan over de gezamenlijke aanpak van kwetsbare doelgroepen en om gereduceerde tarieven voor bepaalde doelgroepen te bespreken.
Werkwijze
De KB en het CBS streven ernaar de belasting voor de bibliotheekorganisatie zo klein mogelijk te houden. Wij vragen om de gegevens van een contactpersoon die technische kennis heeft van de ledenadministratie van uw bibliotheeksysteem. Aan hem of haar wordt een export van de ledengegevens gevraagd. Het CBS koppelt en analyseert de gegevens. Nadat de gegevens zijn gepseudonimiseerd, gekoppeld en geanalyseerd, ontvangen bibliotheken verrijkte informatie over de leden en hoe zij zich verhouden tot de algemene bevolking in hun verzorgingsgebied. Waar mogelijk is deze informatie uitgesplitst naar wijk en buurt. Deze informatie wordt op landelijk niveau ook openbaar gemaakt in de vorm van een tabellenset via de website van het CBS en het dossier Bibliotheekstatistiek.
Resultaten 2022
In 2022 startten we met een nieuwe ronde van de Landelijke Gegevensverzameling Bibliotheekleden. We trokken hierin gelijk op met de jaarlijkse Wsob Gegevenslevering en hanteerden 31 december 2022 als peildatum. De resultaten zijn in september 2023 bekendgemaakt. Heeft jouw bibliotheek in 2022 niet deelgenomen aan dit project, maar wil je graag aansluiten? Meld je dan aan door een mail te sturen naar Annemiek van de Burgt. Na aanmelding stelt het CBS een leveringsovereenkomst op.
Privacy
De wettelijke grondslag voor het CBS is de Wet op het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het opvragen van gegevens van bibliotheekleden valt onder de bevoegdheden die in deze wet staan beschreven. De persoonsgegevens worden na levering aan het CBS versleuteld opgeslagen. Ook de andere beveiligingsmaatregelen binnen het CBS zorgen ervoor dat de privacy van de individuele bibliotheekleden zorgvuldig wordt beschermd.