Wanneer kinderen opgroeien in een omgeving met weinig taalrijke interactie, lopen ze het risico op een taalachterstand. Zulke achterstanden zijn moeilijk in te halen. Veel kinderen die met een taalachterstand aan school beginnen, verlaten als tieners het onderwijs met een matige taalvaardigheid. Dit maakt het voor hen moeilijker om deel te nemen aan onze talige samenleving. Ook kan het ertoe leiden dat ze later hun problemen met taal ongewild doorgeven aan hun eigen kinderen. Zo ontstaat een cyclus van laaggeletterdheid.
Inhoudsblok

De gezinsaanpak is erop gericht die cyclus te doorbreken. Dat gebeurt door ouders:

  • bewust te maken van hun rol bij de taalontwikkeling van hun kinderen, vooral wanneer kinderen nog heel jong zijn (0-6 jaar)
  • handvatten te geven zodat ze de taalontwikkeling van hun kinderen beter kunnen stimuleren
  • uit te nodigen ook met hun eigen taalvaardigheid aan de slag te gaan, zodat ze met meer vaardigheid en zelfvertrouwen de rol van taalopvoeder kunnen innemen

Uitgaan van wat er al is

Werken met de gezinsaanpak betekent vooral goed kijken naar wat er al is aan relevante activiteiten, expertise, materialen, et cetera. Vervolgens kijk je hoe tussen bestaande zaken logische verbindingen kunnen worden gelegd. Denk bijvoorbeeld aan het combineren van de expertise van de leesconsulent met die van de consulent Basisvaardigheden. Of aan het combineren van een voorleesochtend met een activiteit voor ouders. Maar kijk ook buiten je eigen organisatie: welke activiteiten en expertise zie je daar? Hoe kun je elkaar versterken?

Samenwerkingspartners

De bibliotheek werkt al samen met veel partners, waarvan velen ook belangrijk zijn bij de gezinsaanpak. Sterker inzetten op de gezinsaanpak kan een mooie aanleiding zijn om de banden met samenwerkingspartners aan te halen. Denk aan de gemeente, taalhuispartners, kinderopvang, basisonderwijs en welzijnsorganisaties.

Ook komen er misschien nieuwe partners in zicht, zoals het consultatiebureau en de kraamzorg. En soms kan een buurthuis, sportvereniging of religieuze instelling een belangrijke partner zijn die je helpt in contact te komen met gezinnen.

Kansrijke activiteiten

Wil je dat je activiteiten (en die van je partners) daadwerkelijk effect hebben, overweeg dan deze acties:

  • ga zo vroeg mogelijk in gesprek met de doelgroep die je wilt bereiken
  • sluit aan bij het niveau en de achtergrond van ouders
  • houd rekening met meertaligheid (voor meer informatie, kijk op de site van Probiblio)
  • less is more: focus op één vaardigheid
  • maak gebruik van bewezen (landelijke) programma’s

In de brochure Criteria voor kansrijke activiteiten binnen de gezinsaanpak vind je een volledige checklist.

Benieuwd naar hoe je collega’s het aanpakken? Kijk bij Voorbeelden van andere bibliotheken.

Bouwstenen

Wil je meer weten over de elementen van de gezinsaanpak? Ga dan naar de bouwstenen (zie grijze blok).