Minder struinen
Ook vóór de sluiting van bibliotheken en boekhandels besloten consumenten meer online te kopen en te lenen, blijkt uit dit onderzoek, dat in september 2020 onder ruim vijfhonderd consumenten werd gehouden. In de winkels vond men de sfeer minder prettig en kon je minder gemakkelijk struinen. Ook leners gaven aan dat corona van invloed is geweest op het leenproces. Ze besteedden minder tijd in de bibliotheek, schakelden over op digitaal lezen of besloten een boek te kopen in plaats van te lenen – of juist andersom. Andere redenen om een boek niet te kopen maar te lenen, bleken duurzaamheid, prijs en de wens niet nog meer boeken in huis te hebben.
Boekkeuze
Leners zoeken minder informatie over het boek dan kopers. Meestal zoeken ze informatie op over het verhaal, de beschikbaarheid, recensies en de auteur. Internet is hierbij de belangrijkste bron, gevolgd door de bibliotheek zelf. Bij de uiteindelijke keuze voor het boek zijn het onderwerp en de bekendheid met de schrijver zijn het meest bepalend.
Online groeit
Het wereldwijde web wordt niet alleen een steeds belangrijker koop- en leenkanaal, ook groeit het belang van online als inspiratiebron. Sociale media spelen hierbij een belangrijke rol. Bibliotheekbezoekers laten zich nog vooral leiden door wat zij bij hun bezoek aan een vestiging. Met name de inspiratietafel oefent veel invloed uit op de keuze welk boek mee naar huis gaat. Ook vrienden en familie spelen een belangrijke rol.
Klantreis
Het lenen van boeken blijft volgens het onderzoek veruit de belangrijkste reden voor een bezoek aan de bibliotheek. Slechts een enkeling komt om te studeren, te werken of andere informatie te zoeken. Acht op de tien leners lenen boeken voor zichzelf. Verder leent 8% voor iemand anders. Daarnaast leent 14% zowel voor zichzelf als voor iemand anders, meestal voor de eigen kinderen. In het kiezen van boeken speelt ontspanning voor leners (73%) een nog belangrijkere rol dan voor kopers (60%). Spannende fictie wordt het meest geleend, maar ook romantische fictie en streekromanzijn populair.
Digitale bibliotheek
Driekwart van de ondervraagde leners was bekend met de digitale bibliotheek. De VakantieBieb-app en de ThuisBieb-app waren bij de meerderheid van de leners bekend, evenals de LuisterBieb-app. Van alle leners maakte 37% maakt gebruik van een van deze apps. Van de deelnemende leners leende 3% een luisterboek; niemand kocht er een.
Mening delen
Een grote groep leners zou zijn mening over het boek willen delen, bijvoorbeeld in een gesprek met vrienden of door het boek uit te lenen of cadeau te doen. Zo’n 5% zou een recensie over het boek willen schrijven.
Over dit onderzoek
In opdracht van KVB-SMB, CPNB, KB en Stichting Lezen doet onderzoeksbureau GfK sinds 2007 jaarlijks vier metingen naar het koop-, lees- en leengedrag van Nederlandse consumenten, waarvan twee reguliere en twee themametingen. Alle onderzoeken terug te vinden op de website van KVB Boekwerk.