- Wat is de landelijke digitale openbare bibliotheek?
-
De landelijke digitale openbare bibliotheek, ofwel de online Bibliotheek, biedt bibliotheekleden toegang tot e-books en luisterboeken. Tot 2019 bood de online Bibliotheek ook online cursussen aan. Daarnaast wordt via de online Bibliotheek één keer per jaar VakantieBieb opengesteld: een gratis app met e-books voor het hele gezin. De VakantieBieb-app opende in 2019 op 1 juni met e-books voor jeugd, waarmee kinderen en jongeren konden doorlezen in de vakantie en hun leesvaardigheid op peil konden houden. Op 1 juli kwamen ook de e-books voor volwassenen beschikbaar. De VakantieBieb sloot op 31 augustus.
Circa 28 duizend e-books beschikbaar
De e-bookcollectie groeit gestaag: van circa 10 duizend e-books in 2015 tot circa 28 duizend in 2019. Het merendeel van deze collectie bestaat uit e-books voor volwassenen: ruim 24 duizend. Het aanbod in de categorie fictie is groter dan non-fictie, zowel voor volwassenen (bijna 17 duizend e-books) als voor jeugd (ruim 3 duizend). Deze cijfers staan haaks op de ontwikkeling van de fysieke collectie: deze nam over de jaren juist in grootte af.
Meer luisterboeken beschikbaar
Naast e-books worden via de online Bibliotheek ook steeds meer luisterboeken aangeboden. Het aantal titels is toegenomen van ruim 2 duizend in 2018 tot bijna 3.500 luisterboeken in 2019. Daarnaast werden in 2019 52 e-booktitels aangeboden via de VakantieBieb.
| Licenties digitale bibliotheek | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
|---|---|---|---|---|---|
| E-books | 10.611 | 12.299 | 18.222 | 21.583 | 28.345 |
| VakantieBieb | 66 | 60 | 66 | 62 | 52 |
| Luisterboeken | - | 750 | 1.212 | 2.210 | 3.497 |
| Cursussen * | - | 32 | 42 | 48 | - |
* In 2019 is het aanbod van cursussen via de digitale bibliotheek stopgezet.
Helft van de e-bookaccounts wordt actief gebruikt
Sinds de start in 2014 heeft de online Bibliotheek een forse groei doorgemaakt. Destijds werden via Bibliotheek.nl ruim 80 duizend nieuwe e-bookaccounts aangemaakt. Eind 2016 hadden 346 duizend bibliotheekleden een e-bookaccount, in 2019 waren dat er bijna 428 duizend *. Van al deze e-bookaccounts kan 52% worden aangemerkt als actief, met minimaal één uitlening in de afgelopen 12 maanden.
* In 2018 zijn verbeteringen in het ledenbestand van de landelijke digitale openbare bibliotheek doorgevoerd, waarmee inzichtelijk kan worden gemaakt of een e-bookaccount gekoppeld is aan een geldig lidmaatschap van de openbare bibliotheek of een geldig digitaal lidmaatschap. Deze verbeteringen zijn doorgevoerd over de lidmaatschapsstatistieken van 2017 en 2018. Vanaf 2017 telt de KB alleen de accounts mee die gekoppeld kunnen worden aan een lidmaatschap dat op 31 december geldig was. In voorgaande jaren zijn deze niet-geldige accounts echter nog wel meegeteld.
Stijging digital only-lidmaatschappen
Bijna alle leden met een e-bookaccount zijn tevens lid van een lokale bibliotheek (97%). Hoewel het aandeel digital only -lidmaatschappen ten opzichte van het totaal aantal e-book accounts relatief klein is, lijkt deze abonnementsvorm wel degelijk aan een behoefte tegemoet te komen. Het aantal actieve digital only-lidmaatschappen steeg van circa 2,5 duizend accounts in 2016 naar ruim 12 duizend accounts in 2019.
Aantal uitleningen e-books blijft stijgen
Sinds de start van het e-bookplatform in 2014 laat het aantal uitleningen via de online Bibliotheek een stijgende lijn zien, met groeipercentages van 99% (2015) en 74% (2016). Daarna vlakte de groei relatief gezien af, maar bleef het aantal uitleningen stijgen. In 2016 werden 2,8 miljoen e-books uitgeleend door de online Bibliotheek; in 2019 is dat gestegen tot bijna 3,9 miljoen uitleningen. Het merendeel van de in 2019 uitgeleende e-books waren boeken voor volwassenen (89%). Het gemiddeld aantal uitgeleende e-books per actieve gebruiker stijgt nog steeds: van gemiddeld 5 in 2014 tot ruim 17 e-books in 2019.
Meer luisterboeken uitgeleend
Ook in het aantal uitleningen van luisterboeken is een stijging te zien. In 2019 werden bijna 1,8 miljoen luisterboeken uitgeleend, circa 440 duizend meer dan het jaar daarvoor. Via de VakantieBieb werden in 2019 in een periode van 2 maanden bijna 1,3 miljoen e-books uitgeleend. In 2018 waren dat nog 1,7 miljoen uitleningen, maar waren er ook meer e-books beschikbaar in de VakantieBieb (62 titels versus 52 titels).
| Uitleningen digitale bibliotheek | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
|---|---|---|---|---|---|
| E-books | 1.608.815 | 2.801.970 | 3.211.940 | 3.515.936 | 3.877.356 |
| VakantieBieb | 2.255.397 | 1.912.518 | 2.223.530 | 1.709.225 | 1.279.275 |
| Luisterboeken | 171.105 | 337.851 | 890.541 | 1.336.695 | 1.776.711 |
| Cursussen * | - | 11.774 | 42.51 | 26.421 | - |
* In 2019 is het aanbod van cursussen via de digitale bibliotheek stopgezet.
Bronvermelding
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), StatLine (2020). Landelijke digitale openbare bibliotheek; gebruik, accounts en licenties.