Kijken en vergelijken
Het dashboard Poëzie toont het aandeel poëzie in de fysieke collecties van openbare bibliotheken en in de collectie van de online Bibliotheek. Ook zijn hier de cijfers over leners van poëzie te zien, uitgesplitst naar geslacht en leeftijd. Bibliotheken kunnen de cijfers van hun eigen bibliotheek afzetten tegen de landelijke cijfers, de resultaten van de provincie en andere bibliotheken.
Stijgende lijn
Hoewel poëzie een niche is en in vergelijking met andere genres weinig lezers kent, heeft de bibliotheek ook een trouwe groep poëzielezers. Hoe klein het aantal poëziebundels ook is in vergelijking met de enorme oplagen van bijvoorbeeld romans en non-fictie, toch heeft poëzie ook in de collectie van de bibliotheek een plek. Er is zelfs sprake van een stijgende lijn, zowel in de fysieke en de online collectie als in het aantal uitleningen.
Fysieke collectie
Het aantal poëzietitels in de fysieke collectie laat vanaf 2014 een flinke stijging zien, en vervolgens een lichte daling en stabilisatie. Dit loopt gelijk met de totale fysieke collectie. Het aandeel poëzie in de collectie schommelt rond een half procent In 2021 waren van de totale collectie 141.697 exemplaren poëzie, maar er lijkt een heel lichte stijging op te treden vanaf 2020. Het percentage poëzie in het totale aantal fysieke uitleningen is lange tijd stabiel (0,14%) en vertoont de laatste jaren een stijgende lijn naar 0,22% in 2021. De meeste poëzie, zo’n 38% tot 40%, wordt geleend door jeugd (0-13 jaar) en door volwassenen.
Online Bibliotheek
In de online collectie zien we een stijging in het aantal poëzietitels, evenals in het totale aanbod van de online Bibliotheek. Maar anders dan bij de fysieke collectie neemt ook het aandeel van poëzie in de online collectie toe, van krap een tiende procent in 2017 naar 1,7% in 2020 (630 exemplaren in de online Bibliotheek in 2020). Net als het totale aantal uitleningen in de online Bibliotheek laat ook poëzie een flinke stijging zien. Ook relatief gezien nemen de online uitleningen van poëzie toe, al blijft het een niche. Een kwart procent van alle online uitleningen is poëzie.
Databank
Het poëziedashboard is een eerste aanzet tot een visueel overzicht van collectiedata, waarmee bezoekers zelf analyses kunnen maken. Meer informatie over de fysieke en online collectie, uitleningen en leners is te vinden in artikelen in de sectie Bibliotheekinzicht op Bnetwerk. Daar bieden we een actueel overzicht en duiding van onderzoek, feiten en cijfers over bibliotheken. De ruwe data die ten grondslag liggen aan de artikelen, zijn beschikbaar gemaakt in de databank. Gegevens over het openbare bibliotheekstelsel worden daarin visueel weergegeven. Via de verschillende dashboards is het mogelijk om de data in te zien, te analyseren en te downloaden.
Bibliotheekstatistiek en andere dashboards
Zo biedt het dashboard Bibliotheekstatistiek de mogelijkheid om onderwerpen van de Gegevenslevering Wsob op verschillende manieren te raadplegen. Men kan er de historische gegevens op landelijk niveau inzien, de ontwikkeling vanaf 2015 op provinciaal en lokaal niveau filteren en bibliotheekorganisaties met elkaar vergelijken. Ook zijn er dashboards over de samenwerking met het primair en voortgezet onderwijs waarin de metingen van opeenvolgende jaren zijn terug te vinden. Onlangs is het onderzoek naar de samenwerking met de Belastingdienst aan de databank toegevoegd.
Poëzieweek 2022
Op donderdag 27 januari, Gedichtendag, begint in Nederland en Vlaanderen de jaarlijkse Poëzieweek. Het thema van de tiende editie is natuur. Het motto ‘Bloesemingen en overvloed’ is ontleend aan een gedicht van Ramsey Nasr, die dit jaar het Poëziegeschenk Wij waren onder de betovering heeft geschreven, waarin hij vertelt over het dichterschap en de rol van natuur in zijn leven. Ramsey Nasr was van 2009 tot 2013 Dichter des Vaderlands.
Tot en met woensdag 2 februari is op veel plekken in het land extra aandacht voor poëzie, in de media, in bibliotheken, boekhandels en op scholen. Ook online is er veel te genieten. Voor een overzicht van alle activiteiten of het aanmelden van een activiteit zie www.poezieweek.com.