Wat is een ToC?
Een ToC is een uitwerking van de keten van veranderingen die jij als bibliotheek met je programma of dienst in gang zet. In een ToC breng je in kaart:
- Wat het grotere doel is dat je wilt bereiken;
- Welke veranderingen op korte en langere termijn daartoe moeten leiden;
- Hoe jouw programma of aanpak tot die veranderingen moeten leiden.
Het is dus een onderbouwde voorspelling van hoe jij denkt dat het gaat lopen.
Doel van een ToC
Het maken van een ToC dient meerdere doelen. Sturen op impact wordt makkelijker logischer als je vooraf uitwerkt welke effecten je met elkaar wilt bereiken en hoe je dat denkt te gaan doen. De ToC helpt daarnaast je impactverhaal beter communiceerbaar te maken: in één overzichtelijke weergave laat jij zien wat je gaat doen en waarom dat ertoe doet. Tot slot biedt de ToC een belangrijke basis voor monitoring en evaluatie van je activiteit of programma. Het benoemen van de verandering waarnaar je streeft en het specificeren van de manier waarop je dat doet, maakt het makkelijker te bepalen welke programma-elementen je wilt meten en bijhouden om te bepalen of je ook bereikt wat je beoogt te bereiken.
ToC van het programma digitaal burgerschap
Voor het programma digitaal burgerschap ontwikkelden we een ToC die laat zien hoe we werken aan impact in drie stappen: vanuit het programma bieden we een set aan bouwstenen (onderste laag), waarmee we bibliotheken ondersteunen bij het (2) lokaal vormgeven van betekenisvolle dienstverlening (middelste laag); zodat zij (3) positieve veranderingen teweeg kunnen brengen binnen de eigen gemeenschap (bovenste laag). Die positieve veranderingen zijn gegroepeerd in drie lijnen of effectketens: vaardigheden, weerbaarheid en actief burgerschap.
Theory of Change van de proeftuinen
Ook de proeftuinen gingen aan de slag met het maken van een ToC. Zij werkten daarin uit hoe zij met specifieke activiteiten streven naar concrete veranderingen in de kennis, houding en het gedrag van de doelgroep. De ToC’s hielpen de proeftuinen in het concreter specificeren van hun doelen en doelgroep en hielpen bij het opzetten van evaluatie- en effectonderzoek.
Zelf aan de slag met een ToC?
Vanuit het programma digitaal burgerschap onderstrepen we het belang van impact gericht werken en helpen we bibliotheken graag bij het maken van een eigen ToC die aansluit bij het lokale aanbod. Vanaf mei 2022 kun je terecht bij een vaste groep impactondersteuners die jou kan helpen bij het ontwikkelen, valideren en gebruiken van een ToC op het gebied van digitaal burgerschap.
Heb je zelf een ToC gemaakt die je wilt delen met het netwerk? Deel hem in de impactcommunity op Biebtobieb.