Effecten om te meten
Binnen de programmalijn digitaal burgerschap is een overkoepelende verandertheorie opgesteld, die schematisch weergeeft welke impact en effecten het programma beoogt te realiseren. Deze verandertheorie biedt het kader en de richting van de activiteiten en interventies die via de programmalijn worden opgezet en gestimuleerd. Om bibliotheken te helpen hun lokale activiteiten te laten aansluiten bij de programmalijn, hebben we de belangrijkste effecten toegelicht. Om de vertaling van programmadoelen naar de lokale praktijk – en dus ook de effectmeting van lokale activiteiten – te vergemakkelijken, zullen we deze effecten de komende tijd vertalen naar concrete projectspecifieke effecten. Dat zijn de veranderingen waaraan bibliotheken met hun lokale dienstverlening idealiter werken.
Beschikbare meetinstrumenten
We zijn constant bezig met het ontwikkelen en testen van meetinstrumenten. De deelnemende bibliotheken binnen het programma zijn al aan de slag gegaan met het uitvoeren van evaluatie- en effectonderzoek. De effecten uit hun Theory of Change (ToC) vormen de grondslag van deze onderzoeken. Een overzicht van de instrumenten die tot nu toe ontwikkeld zijn vind je hieronder. Deze kunnen op zichzelf worden gebruikt of ter inspiratie dienen.
- Een vragenlijst rondom makerplaatsactiviteiten
- Een vragenlijst rondom een leven lang ontwikkelen
- Een vragenlijst rondom activiteiten over algoritmes
- Een vragenlijst rondom activiteiten op het gebied van citizen science/burgeronderzoek
- Een vragenlijst rondom AI
- Een talkbackboard rondom AI
- Een talkbackboard rondom MAKERLAB
- Een format voor het vastleggen van resultaten van een talkbackboard
Voor elke activiteit kan een ander meetinstrument geschikt zijn. Om meer inzicht te krijgen in wat je gaat meten is het handig om per activiteit dit startformulier in te vullen. Hierin maak je stapsgewijs de afweging welke meetmethode voor jou geschikt kan zijn. Er zijn heel veel verschillende manieren om impact te meten. Welke methode je kiest, hangt af van veel factoren, zoals het aantal bezoekers dat je verwacht en het type informatie waar je naar op zoek bent.
Registratie van activiteiten
Bibliotheken dienen tijdens hun programmerings- en proeftuintrajecten alle programmering die zij organiseren te registreren via het registratieformulier. Er wordt gevraagd naar de vorm, inhoud, doelgroep en het te bereiken effect van de programmering. Op die manier krijgen wij een goed beeld van digitaal burgerschap in bibliotheken en halen wij inspirerende voorbeelden van programmering op die we vervolgens weer kunnen delen.
Hulp bij evaluatie en effectmeting
Gedurende de volledige looptijd van het programma worden bibliotheken tijdens hun programmerings- en proeftuintrajecten individueel of groepsgewijs begeleid in de uitvoer van effectonderzoek. Zij kunnen hiervoor terecht bij Anne-Katelijne Rotteveel, impact onderzoeker bij de KB.