Fietskoeriers: betere arbeidsvoorwaarden
Tijdens de coronacrisis werd eens te meer duidelijk hoe kwetsbaar werknemers zonder vast dienstverband zijn. Ook onder fietskoeriers vielen harde klappen – een beroep dat normaal gesproken al niet op goede arbeidsomstandigheden kan rekenen: de fietsers gaan onverzekerd op pad, zonder de garantie op werk, en rijden voor een mager loon rond op hun eigen fiets. Een groep fietskoeriers in Madrid besloot de software die normaal gesproken door hun werkgevers wordt gebruikt om hen zo snel mogelijk van A naar B te laten rijden te herprogrammeren, zodat die in hun eigen voordeel werkt: nu konden ze zelf een bedrijf opstarten waarin de werkdruk minder hoog lag. Binnen hun eigen cooperative, Coopcycle, kunnen zij werknemers bovendien wel voorzien van een goed salaris en sociale zekerheid, omdat ze geen geld hoeven af te dragen grote commerciële tech companies. Inmiddels hebben zij navolging gekregen in verschillende landen in Europa.
Samen op pad: toegankelijker voor mensen met een beperking
Gemeenten beschikken over grote hoeveelheden informatie, die van burgers van grote waarde kunnen zijn. In dat kader werken de gemeenten Capelle aan den IJssel, Den Haag, Rotterdam en Zoetermeer gezamenlijk aan het project ‘Samen op pad’, met als doel digitale informatie zo te gebruiken dat deze steden beter toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Zo kunnen zij bijvoorbeeld inzichtelijk maken waar in de stad invalideparkeerplaatsen zijn en welke gebouwen gemakkelijk toegankelijk zijn voor mensen met een rolstoel. Deze data verzamelen veel gemeenten al, maar door deze publiekelijk toegankelijk te maken, vergroten zij de kwaliteit van leven voor een grote groep burgers.
Snuffelfiets: fietsend meetnetwerk
Nederland is een fietsland. Toch zijn er nog veel minder gegevens beschikbaar over fietsen dan over andere voertuigen, zoals de auto. Daardoor blijft fietsen vaak onderbelicht in het algemene mobiliteitsbeleid. Het feit dat er de laatste jaren meer aandacht is gekomen voor de fiets, zorgt ervoor dat meerdere maatschappelijke uitdagingen kunnen worden aangepakt – niet alleen op het gebied van verkeer, maar ook wat betreft luchtkwaliteit, volksgezondheid, participatie en geluksbeleving. Met Snuffelfiets kunnen fietsers bijdragen aan die oplossingen door samen mobiele data te verzamelen, bijvoorbeeld op het gebied van fijnstof. In het ideale geval wordt het beleid op basis van deze informatie aangepast. Snuffelfiets is een samenwerking tussen de Provincie Utrecht, Civity, SODAQ en RIVM. Civity is specialist in data-oplossingen, SODAQ is expert in het maken van sensoren en RIVM is verantwoordelijk voor datavalidatie.
Sensemakers: een technologisch slimmer Amsterdam
De vrijwilligers van de Amsterdamse community Sensemakers zetten zich in om met behulp van technologie hun leefomgeving een stukje beter te maken. Hun bijeenkomsten zijn bijvoorbeeld gericht op Internet of Things en aanverwante onderwerpen, zoals netwerken, sensorenveiligheid, AI en slimme gebouwen. De labs en meet-ups worden onder meer worden gehost in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam (OBA), die ook 3D-printers en lasercutters beschikbaar stelt. Ze houden zich bijvoorbeeld bezig met projecten om geluidsoverlast in de binnenstad tegen te gaan en het water uit rivieren gemakkelijker drinkbaar te maken.
Luchtkwaliteit in kaart
Stel: je woont vlak bij een snelweg en wilt weten wat de gevolgen van de uitbreiding van het aantal banen zijn voor de kwaliteit van de lucht in je achtertuin. Of je bent bestuurder bij de lokale voetbalclub en wilt weten of de sporters trainen en spelen in een schone lucht. Of je bent astmapatiënt en wilt nog liever dan andere burgers schone lucht je me heen. In verschillende projecten meten inwoners van met zelfgebouwde fijnstofmeters de luchtkwaliteit in hun omgeving. Zo krijgen de deelnemers inzicht in de luchtkwaliteit in hun leefomgeving. Dit gebeurt onder meer in Groningen, Friesland en Drenthe met het project Onze lucht, in Antwerpen met CurieuzeNeuzen, in Brussel met Clean Air Seekers en in IJmond met Hollandse Luchten, mede als reactie op vragen over het effect van Tata Steel op de luchtkwaliteit.