Informatie voor het bibliotheeknetwerk

Het Ontwikkelplein: één centrale plek voor vragen en leermogelijkheden

Interview
Laatst bijgewerkt: 30 september 2022
Het aantal bibliotheken met een Ontwikkelplein groeit. Zelfstandig adviseur Kelly Oostlander vertelt over het fenomeen, het effect ervan en hoe zij bibliotheken hierbij ondersteunt.
Inhoudsblok
Kelly Oostlander, portretfoto

Kelly startte in 2019 met het Ontwikkelplein: "Ik werkte bij Bibliotheek AanZet en was verantwoordelijk voor basisvaardigheden, ook voor NT1'ers. Ik zag dat we die niet bereikten en ging met de mensen zelf in gesprek. Ik ervaarde dat NT1'ers wél de weg vinden naar andere vormen van maatschappelijke hulp en ontmoeting. En dat die ondersteuning erg versnipperd is over allerlei loketten en locaties, die alleen acute vragen beantwoorden en weinig aan educatie kunnen doen. Dat zette mij aan het denken: hoe weet iemand die hulp zoekt de weg? Hoeveel loketten moet hij langs? Waar worden mensen geprikkeld om hun eigen vaardigheden te vergroten?

Daarom wilde ik een laagdrempelige 'aanlandplek' creëren, voor de dagelijkse dingen waar je zelf niet uitkomt. En deze plek combineren met leeractiviteiten, zodat meer mensen gaan meedoen. In Dordrecht zijn we met verschillende organisaties de samenwerking gestart. Intuïtief: kijken wat dit oplevert.

Vanaf 1 januari 2020 ben ik verder gegaan als ZZP’er en sindsdien ondersteun ik diverse bibliotheken met het opzetten van Ontwikkelpleinen en andere projecten."

Toevallige ontmoetingen

"Ik onderzocht de behoeften van senioren, ouders met jonge kinderen, anderstaligen. En vond partijen die relevante diensten boden.

In Rotterdam ligt op maandag de focus op anderstaligen. Het inburgeringsloket van de gemeente is open, tegelijkertijd met het IDO, Taalcafé, Leescafé en Begeleid oefenen met taal. Door de rondleidingen voor anderstaligen komen alle inburgeraars en mensen uit de WEB-trajecten automatisch op het plein.

Dinsdag is de dag van de senioren met de Zilver Goud-middagen van ANBO, met thema's als Rouw & Verlies, Zingeving en Digitalisering. De partners verzorgen de invulling en die wordt tegelijkertijd aangeboden met andere relevante diensten op het plein.

In Bibliotheek Hengelo is het Begeleid oefenen succesvol. Tijdens open inloopuren kunnen mensen  met de diverse oefenapplicaties - ingekocht door de KB of publiek beschikbaar - aan de slag met de persoonlijke leervraag, in een open setting.

Door de proactieve houding, kennis en omgang met mensen oefenen hier ook NT1'ers. Het gaat om toevallige ontmoetingen creëren. Als je mensen aanspreekt en oefenmogelijkheden toont, groeit de kans dat zij erover nadenken.

In Deventer onderzoekt een vrijwillige gastheer heel informeel de vaardigheden van mensen die wachten op hun afspraak. Dat werkt."

Halen en brengen

"Een Ontwikkelplein wordt niet vanzelf succesvol. Vooraf een visie ontwikkelen, en nadenken hoe je dit organisatorisch gaat vormgeven is van groot belang. Samenwerken kost veel tijd.

Ook marketingcommunicatie voor het werven van bezoekers is essentieel. Dat is meer dan een flyer en een bericht in de huis-aan-huisbladen.

Kijk ook buiten het maatschappelijk werkveld. Ik vroeg bij een telecomwinkel hoeveel tijd zij kwijt zijn aan klanten met alleen hulpvragen: veel uren! Een telecomwinkel verwijst mensen graag naar de bibliotheek. Omgekeerd vraag ik wat zij kunnen doen, bijvoorbeeld een bijeenkomst in de bibliotheek verzorgen. Je wisselt continu van perspectief: 'wat is voor anderen relevant?'. Maar wel altijd zonder commercieel doel."

Naam

"Het Ontwikkelplein is een verbreding van de Taalhuis-functie en sluit aan bij het vormgeven van Leven Lang Ontwikkelen. De naam Ontwikkelplein helpt om met collega's en stakeholders helder te krijgen wat je doet. Maar als je het goed doet en de bekendheid van de dienstverlening groeit, dan  gaan mensen uiteindelijk gewoon naar de 'bieb' voor hulp."

De tekst loopt door onder de afbeelding

Ondersteuning

"Mijn ondersteuning aan bibliotheken verschilt. Bij de een help ik bij de lokale visie of maak ik het plan van aanpak. Bij de ander denk ik geregeld mee of ondersteun ik de lokale coördinator.

Bij de meeste Ontwikkelpleinen blijf ik langer betrokken en begeleid ik bijvoorbeeld de partnerbijeenkomst of spar ik mee over de vervolgstappen. Maar er zijn ook veel bibliotheken waar ik alleen een presentatie heb gegeven of waarvan een medewerker heeft deelgenomen aan de training Aan de slag met een Ontwikkelplein."

Manier van werken

"Mijn bedrijf heet Kelly Denken en Doen; zo steek ik in elkaar. Vanuit een visie in stappen werken naar resultaat: eerst heb je een plan en een doel, daar werk je naartoe. Ik heb interesse in de mensen om wie het gaat, wil hun behoeften vertalen en slimme verbindingen maken. Je hoort vaak 'wij willen dit' of 'de organisatie moet dat'. Draai het om: waar hebben mensen behoefte aan en hoe kun je voor hen meerwaarde creëren? Dan wordt het concreet en kun je aan de slag. Daar krijg ik energie van."



Interview door Karin Ottenhoff

oktober 2022

Meer informatie

Website Kelly Denken en Doen
  • Ontwikkelplein   
  • Online trainingen: open inschrijving voor individuele deelname. Je doorloopt in 2 maal 2,5 uur het proces van de start, het waarom, hoe je draagvlak creëert tot en met de dagelijkse operatie.

Biebtobieb-groep Ontwikkelplein