Programmering steeds belangrijker
Het is de wettelijke taak van de bibliotheek om bij te dragen aan de persoonlijke ontwikkeling en verbetering van de maatschappelijke kansen van het algemeen publiek. De collectie was en is voor de openbare bibliotheek nog steeds een belangrijk middel om deze taak te vervullen, maar de omvang van de fysieke collecties en het aantal leden en uitleningen nemen al jaren gestaag af.
Naast de collectie zetten bibliotheken daarom steeds meer en steeds vaker andere middelen in om genoemde taken te vervullen, zoals het organiseren van activiteiten en de inzet van haar gebouw als ontmoetings-, studie- en werkplaats. Zo werden er in 2018 in bibliotheken ruim tweehonderdduizend activiteiten georganiseerd op het gebied van kennis en informatie (13%), leesbevordering en literatuur (33%), educatie en ontwikkeling (43%), ontmoeting en debat (4%) en kunst en cultuur (7%). Denk hierbij aan leesbevorderingsactiviteiten voor kinderen (25.000 activiteiten) of taalvaardigheid voor volwassenen (32.000 activiteiten). Het grootste deel van die activiteiten is ook zonder lidmaatschap toegankelijk. Deze koers resulteert nu in een stijging van het aantal bezoeken.
Publicatie op Bibliotheekinzicht en StatLine
Deze kerncijfers over het openbare bibliotheekstelsel zijn terug te vinden in het dossier Bibliotheekstatistiek 2018 op Bibliotheekinzicht.nl. In dit dossier komen de belangrijkste uitkomsten van de Gegevenslevering Wsob 2018 aan bod en worden deze resultaten in bredere context geplaatst. Hierin lees je meer over het belang van datageïnformeerd werken en hoe je deze resultaten hiervoor in kunt zetten, bieden we een kijkje over de grenzen met internationale bibliotheekstatistieken en zetten we handige tools en definities op een rij. Daarnaast zijn de uitkomsten verwerkt in een infographic en een overzichtelijk dashboard, waarin je kunt filteren op landelijk, provinciaal en lokaal niveau en bibliotheken met elkaar kunt vergelijken. Ook de ruwe dataset die ten grondslag ligt aan het dossier en dashboard is op Bibliotheekinzicht terug te vinden. Een deel van de uitkomsten, met name over de klassieke uitleenfunctie, wordt op geaggregeerd niveau voor het totaal aan openbare bibliotheken gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op StatLine.
Achtergrond Wsob-gegevenslevering
Vanuit de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) zijn alle openbare bibliotheken, POI’s en de KB verplicht om gegevens aan te leveren aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De KB verzamelt en analyseert deze gegevens en levert deze in de vorm van het dossier Bibliotheekstatistiek 2018 door aan het ministerie. De gegevens vormen tevens input voor de evaluatie van de Wsob, die naar verwachting in december door de minister aan de Tweede Kamer wordt aangeboden. Voor de samenstelling van het dossier put de KB uit enquêtegegevens van het Bibliotheeksonderzoeksplatform (BOP), het Datawarehouse, G!DS, de gegevenslevering door de provinciale ondersteuningsinstellingen (POI’s) en de cijfers omtrent de landelijke digitale openbare bibliotheek. In aanvulling op het dossier, het dashboard en de artikelen op Bibliotheekinzicht ontvangen alle bibliotheekorganisaties een infographic en een individuele rapportage, waarin de resultaten op lokaal niveau worden gepresenteerd en gebenchmarkt.
Webinar
Op 9 december kun je het webinar Dashboard Bibliotheekstatistiek volgen, waarin we toelichten hoe je hier gebruik van kunt maken en waar je de inzichten uit het dashboard voor kunt gebruiken.
