Niet alleen het medium verandert, maar ook alles daaromheen. Dat biedt ook kansen, bijvoorbeeld om aansluiting te zoeken bij socialemediaplatforms waar zich specifieke doelgroepen bevinden en in te spelen op nichemarkten.
Bronnen
- Hermans, M. (2019). Onderzoek. Veranderingen in de leescultuur. Bibliotheekblad.
- KB (2019). Dossier Trends.
Leesplatforms
De KB liet samen met Stichting Lezen een marktonderzoek uitvoeren naar het bereik van online platforms voor lezen en schrijven. Het onderzoek is gebaseerd op gegevens uit 2018 van 6.594 Nederlanders, die toestemming hebben gegeven om data af te laten lezen van hun laptop, tablet en/of smartphone. In samenhang met dit onderzoek is tevens in opdracht van Stichting Lezen een kwalitatief onderzoek uitgevoerd om de lees- en schrijfplatforms te inventariseren.
Meer informatie
- KB (2020). Meerderheid Nederlanders bezoekt online lees- en schrijfplatform.
- Stichting Lezen (2020). Lezen en schrijven op het web.
Nieuwe Nederlanders
De Nederlandse samenleving bestaat uit veel verschillende culturele groepen. In totaal zijn er meer dan twee miljoen Nederlanders met een niet-westerse achtergrond. Daarvan zijn de vier grootste groepen van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse (TMSA) afkomst. De KB liet samen met Stichting Lezen onderzoeken hoe het leesgedrag en bibliotheekgebruik van deze groepen eruitziet in vergelijking met mensen met een Nederlandse achtergrond. Er zijn onder meer verschillen in leesomvang, genrevoorkeur en bekendheid met bibliotheekdiensten. Nederlanders met een migratieachtergrond maken vaker gebruik van werkplekken en pc’s en het opzoeken van informatie. Het imago van de bibliotheek is onder alle groepen nagenoeg hetzelfde.
Meer informatie
- Damen, D. & Ait Moha, A. (2018). Lezen en bibliotheekgebruik door Nederlanders met een migratieachtergrond. Amsterdam: Motivaction, in opdracht van de KB & Stichting Lezen.
- KB (2018). De bibliotheek voor nieuwe Nederlanders.
Lees:Tijd
Door de opkomst van nieuwe apparatuur, zoals e-readers, tablets en smartphones, en de groeiende invloed van digitale (sociale) media is ook de manier waarop we lezen sterk veranderd. In een verdiepende studie is het leesgedrag van Nederlanders in de periode 2006 tot en met 2016 nader onderzocht. Het rapport gaat ook in op verschillen tussen bevolkingsgroepen. Voor deze studie is gebruikgemaakt van de laatste drie metingen van het reguliere langjarige Tijdsbestedingsonderzoek (TBO). Met gegevens uit het Media:Tijd-onderzoek uit 2013 en 2015 wordt een gedetailleerd beeld gegeven van het lezen in het gedigitaliseerde medialandschap.
Aan bod komt hoeveel, wat, hoe en wanneer Nederlanders lezen. Wie zijn de lezers – van papier en scherm – en wie de niet-lezers? Ook wordt gekeken naar de overige activiteiten en hoe het lezen zich hiertoe verhoudt: in hoeverre wordt lezen gecombineerd en/of afgewisseld met andere bezigheden, en doen zich hierin verschillen voor tussen het lezen van papier en het lezen van een scherm? Een belangrijke factor voor de veranderingen in leesgedrag is de toegenomen tijdsdruk.
Meer informatie
- Waterloo, S.F., Wennekers, A.M. & Wiegman, P.R. (2019). Media:Tijd 2018. Amsterdam/Den Haag: NOM, NLO, SKO, PMA & SCP.
- Wennekers, A., Huysmans, F., Haan, J. de (2018). Lees:Tijd – Lezen in Nederland. Den Haag: SCP.