Op zoek naar de kern van digitaal burgerschap
Afgelopen 14 februari, uitgerekend op Valentijnsdag, kwamen de vertegenwoordigers van vijftien bibliotheken en vijf POI’s* samen in Utrecht om met het projectteam digitaal burgerschap nog wat meer gevoel te krijgen bij het opstellen van plannen. Plannen om - in samenwerking met andere organisaties, maar ook in samenspraak met burgers - de Nederlander digitaal vaardig en weerbaar tot actieve(re) deelname in het maatschappelijk verkeer te krijgen.
ToC? Impact!
De mensen van Sinzer, het bureau dat deelnemers bijstaat in de ontwikkeling van een ‘theory of change’ of impactstrategie, hamerden er toch nog maar eens een keertje op: kijk voorbij de activiteiten die je organiseert naar de verandering die je teweeg wil brengen. Want dat modieuze begrip ‘impact’ staat niet voor wat je doet, maar wat je bereikt met en voor je doelgroep. En daarmee was die fundamentele vraag van een van de deelnemers (“waarom een ToC?”) beantwoord.
Digitaal burgerschap en wat we allemaal al doen
Een andere - en vaker opkomende vraag - was die naar de relatie tussen alle bestaande activiteiten van de bibliotheken op vaardigheden enerzijds en de bredere ambitie rondom digitaal burgerschap anderzijds. Geconstateerd werd dat in de wijze waarop bibliotheken zelf in deze eerste aanvraagronde invulling geven aan hun eigen route in het project, een belangrijk deel van het antwoord besloten ligt.
Zo kiest de ene bibliotheek ervoor het vaardigheden-stuk als reeds behoorlijk ingevuld te beschouwen en zich meer te richten op weerbaarheid en participatief burgerschap.
Andere bibliotheken grijpen digitaal burgerschap aan om rondom vaardigheden met nieuwe doelgroepen aan de gang te gaan. Mogelijk zullen al deze routes leiden tot meer en meer integratie van activiteiten binnen de sociaal maatschappelijke opgave van bibliotheekorganisaties.
Co-creatie
Hoe je bij dat laatste vooral ook partners en stakeholders - van gemeentebestuurders tot welzijnsinstellingen en computerclubs - kunt betrekken, vormde het laatste deel van deze zonnige Valentijnsdag in Utrecht. Dat mondde uit in een praktische oefening in het stellen van vragen aan die stakeholders. Maar ook in het formuleren van het aanbod dat je kunt doen aan diegenen met wie je samen de impact wil bereiken. Op die manier maakten de deelnemers op speelse wijze met Bibliotheek Zevendaal. Nooit van gehoord? Dat is niet vreemd, want het is een fictieve bibliotheek die door de KB in het leven is geroepen om deze belangrijke testvragen aan te kunnen stellen. Al bewees deze dag dat vragen stellen aan elkaar natuurlijk het allerbeste werkt.
* De Bibliotheken: Bibliotheek Gelderland Zuid, Bibliotheek Utrecht, Fries Bibliotheken Netwerk (Zuidoost Fryslân, Smallingerland, Noord-Fryslân, Mar en Fean), Bibliotheek Oost Achterhoek, BiblioPlus, dbieb, Bibliotheek Dalfsen, Huis73, Bibliocenter, Bibliotheek Deventer, Bibliotheek Midden-Brabant, Bibliotheek Kop van Overijssel
De POI’s: Cubiss, Rijnbrink, Bisc , Probiblio en Fers