De sessies stonden in het teken van:
- Positionering richting de gemeente
- Taal- en digivrijwilligers faciliteren
- Programmering, gekoppeld aan de leerroutes
- Samenwerking tussen formeel en non-formeel onderwijs
In gesprek met de gemeente
Met de inburgeringswet worden gemeenten verantwoordelijk voor het regelen van inburgering. De wet treedt in werking op 1 januari 2022 (streefdatum). Gemeenten zijn druk met voorbereiden en inrichten van de nieuwe taken. Dit is dus hét moment om contact te zoeken met de gemeente. We herhalen daarom graag de oproep van Taalhuis Zwolle: "Zet die eerste stap richting gemeenten en taalscholen en wacht niet af! Je geeft inzicht in wat je in huis hebt aan non-formeel onderwijs. Je biedt overzicht en daarmee gemak. Uiteindelijk hebben we allemaal hetzelfde doel: een zo goed mogelijk traject voor de inburgeraar".
Het Taalhuis kent al een onderliggend taalakkoord met een samenwerking tussen organisaties: bouw hier op voort.
Hoe kun je in gesprek komen met de gemeente over samenwerking? De coördinatoren van Taalpunt Zwolle geven je praktische tips.
Welke beleidskeuzes moet jouw gemeente zoal maken? Bekijk de modelverordening.
Mix: formeel, informeel en non-formeel onderwijs
In de wet staat duaal leren centraal: de taal in combinatie met participatie. Taalcoaching speelt daarbij een belangrijke rol. Een nieuwe taal leer je immers het snelst door goed taalonderwijs én door veel te oefenen in de praktijk. En de vrijwilligers kunnen maatwerk bieden.
Het VIME-model helpt om de mix van formeel, informeel en non-formeel te begrijpen en te plaatsen. Het model toont ook dat de bibliotheek geen concurrent is van een formele aanbieder, maar in het non-formele een eigen functie heeft. Deze gedachte kan handig zijn in het gesprek met de gemeente over de positie van het Taalhuis.
(tekst loopt door onder de afbeelding)
Vrijwilligers spelen bij alle vormen van taal leren een rol. Er zijn verschillende rollen mogelijk voor de vrijwilliger. Taalcoaching kan veel vormen aannemen. Met name de Z- en B1-routes bieden veel mogelijkheden om non-formeel en informeel leren in te zetten. Besef ook dat er meer typen taalvrijwilligers nodig zijn. Dit vergt aandacht bij de werving, scholing en begeleiding. Extra aandachtspunt is ook de digivaardigheid.
Lees de Handreiking Taalcoaching in de inburgering van Het Begint met Taal.
Werk jij al samen met het formele onderwijs? Samenwerkingen kennen vele vormen. Het begint met elkaar leren kennen. Bespreek waar je elkaar kunt vinden. De handreiking kan hierbij helpen.
Landelijk zoeken we (meer) samenwerking met de vakgroep BVNT2, VluchtelingenWerk en Divosa.
(tekst loopt door onder de afbeelding)
Leervragen en leerdoelen: verbreed je blik
In het non-formele onderwijs gaat veel aandacht uit naar taalcoaching. De leerwensen en -behoeften zijn echter behoorlijk divers. Daarom is het belangrijk om deze goed op te halen en er de juiste (functionele) taalleerdoelen aan te koppelen. Denk aan taalleerdoelen op de domeinen
- Werk & Opleiding
- Inburgering & Naturalisatie
- Opvoeding
- Gezondheid & Beweging
- Zaken regelen
- Vrije tijd & Sociale activiteiten
- Digitale vaardigheden
- Rekenen
Het ITTA onderzocht in opdracht van de KB en Het Begint met Taal hoe het aanbod van bibliotheken en taalcoachingsorganisaties aansluit op de leerdoelen van anderstaligen. Bij dit onderzoek zit ook een aantal instrumenten, waarmee je die leerdoelen beter in kaart krijgt.
Lees het rapport Basisvaardigheden en anderstaligen in de bibliotheek en taalcoachingsorganisaties.
Binnen het bredere aanbod van de bibliotheek is er meer waardevolle dienstverlening voor inburgeringsplichtigen. Het kan helpen om dit aanbod verder in kaart te brengen met de 7 thema’s van maatschappelijke begeleiding:
- Wonen
- Financiële situatie & Administratie
- Gezondheid
- Inburgering
- Gezin & Familie
- Sociaal netwerk
- Participatie in de samenleving
Zo komen ook programma's en cursussen naar boven zoals de VoorleesExpress, Werken met de e-overheid (Digisterker), Klik & Tik, Voel je goed! en Voor ’t Zelfde Geld. Bekijk de programma’s rond Inburgering.
VluchtelingenWerk
VluchtelingenWerk (VW) kan een waardevolle samenwerkingspartner zijn voor de bibliotheek en is vaak ook partner in de lokale taalsamenwerking. We weten elkaar echter nog niet altijd goed te vinden. In een interview met Corine van Egten leerden we dat VW is georganiseerd in 5 regio’s die de lokale afdelingen aansturen. De teamleiders leggen op lokaal niveau de contacten; zij werken in de regio en sturen de vrijwilligers aan.
VW werkt met een productencatalogus waar gemeenten keuzes in maken. Ze voert uit wat een gemeente heeft ingekocht. Zij biedt haar producten aan op de 7 thema's van maatschappelijke begeleiding, die de gemeente goed kent. De bibliotheek kan dit VW-aanbod versterken met eigen aanbod. Denk aan financiële of digitale vaardigheden, sociaal netwerk, ouderschapsvragen en arbeidsmarktbegeleiding. Digitale basisvaardigheden worden niet in de nieuwe wet genoemd, maar Klik & Tik en Werken met de e-overheid bieden zeker kansen.
Digisterker voor Vluchtelingen
Rond de cursus Digisterker voor Vluchtelingen kunnen bibliotheek en VW lokaal de samenwerking zoeken. In de praktijk blijken de verwachtingen niet altijd helder over wie het initiatief neemt om het programma aan de gemeente aan te bieden: de bibliotheek, als aanbieder van de Digisterker-programma’s, of VW, als intermediair. Ga dus in gesprek en bespreek wie welke rol kan oppakken. De bibliotheek kan het eigenaarschap benutten en VW kan de begeleiding en de tolk leveren. Zo help je samen nieuwkomers echt verder.
Tot slot
Natuurlijk is er meer besproken en zijn we nog lang niet uitgepraat. Maar we hopen dat we met deze inzichten weer stappen kunnen zetten. Ook de ITTA-rapportage met de tools biedt aanknopingspunten voor een vervolg.
Bij de sessies waren betrokken: Cubiss, Probiblio en Rijnbrink, Het Begint met Taal, de KB en partners als VluchtelingenWerk Nederland en brancheorganisatie BVNT2.
Advies nodig? Neem contact op met jouw POI.