Nieuws

De coronamaatregelen hebben in 2020 zichtbaar effect gehad op de dienstverlening van de openbare bibliotheken. Er werden minder boeken uitgeleend en minder activiteiten georganiseerd. Ook werd de bibliotheek minder bezocht dan andere jaren. De bibliotheek bleek echter ook veerkrachtig: in korte tijd werd veel alternatieve dienstverlening georganiseerd, de online Bibliotheek floreerde en kwetsbare groepen konden ook in coronatijd bij de bibliotheek terecht.

Goed nieuws: sinds begin dit jaar kent de gemeente Buren weer een eigen openbare bibliotheek. Dat betekent niet alleen herstel van het dekkende bibliotheeknetwerk in Gelderland, maar vooral grote winst voor de lokale bewoners, die zich nu weer ondersteund weten bij een leven lang lezen, leren en ontwikkelen.

Eind juli starten drie onderzoeken naar de samenwerking tussen de bibliotheek en het onderwijs: voorschoolse educatie en primair en voortgezet onderwijs. De onderzoeken vinden plaats via de Bibliotheekmonitor van de KB. Met de resultaten wordt in kaart gebracht hoe bibliotheken hun dienstverlening voor kinderopvanglocaties, basisscholen en middelbare scholen vormgeven.

In oktober 2020 werd het Bibliotheekconvenant 2020-2023 van kracht. De daarin geformuleerde maatschappelijke uitdagingen en randvoorwaarden vinden hun concrete uitwerking in de Netwerkagenda. In twaalf programmateams komen experts uit het veld samen om binnen elk van deze thema’s stappen te zetten. Deze week is het woord aan Renée Tiemstra, organisatiemanager bij de Bibliotheek Z-O-U-T, en Frank Bergsma, strategisch adviseur en informatiemanager bij de KB, die zich samen hard maken voor de digitale bibliotheek die in de Netwerkagenda een fundamentele rol speelt.

Bibliotheken hebben nog tot en met 25 maart 2021 de kans zich in te schrijven voor het nieuwe jaar van de Impactmonitor, dat op 1 april van start gaat. Met de vragenlijsten in deze monitor kunnen bibliotheken de impact van hun cursussen en activiteiten meten.

Corona heeft het koop- en leengedrag van Nederlanders sterk veranderd: ook voordat bibliotheken en boekwinkels hun deuren moesten sluiten, verkregen consumenten boeken vaker online. Ook geldt online als een steeds belangrijkere inspiratiebron voor boekenkopers en -leners.

Deze week is het meest omvangrijke onderzoek naar openbare bibliotheken gestart via de Bibliotheekmonitor: de Gegevenslevering Wsob. Met de resultaten wordt de staat van het bibliotheekstelsel in kaart gebracht. Het is het eerste onderzoek van dit jaar dat via de Bibliotheekmonitor plaatsvindt; later dit jaar starten ook de onderzoeken naar de bibliotheek en basisvaardigheden en de samenwerking met de Belastingdienst, het primair en het voortgezet onderwijs en voor- en vroegschoolse educatie.

Een nieuwe handige tool: de Bibliotheekatlas, door de KB ontwikkeld voor (beleids)medewerkers en stakeholders in het openbare-bibliotheeknetwerk. De Bibliotheekatlas biedt een actueel overzicht van alle openbare-bibliotheeklocaties in Nederland, de gemiddelde afstanden, openingsuren en faciliteiten. Daarnaast is er een pagina met vernieuwde bibliotheeklocaties. Hier is te zien welke (nieuwe) bibliotheeklocaties door een verbouwing of herinrichting aansluiten bij de huidige, bredere bibliotheekfunctie.

Bibliotheken blijven onverminderd inzetten op de gezinsaanpak om laagtaalvaardige ouders en hun kinderen te bereiken. Dat blijkt uit onderzoek naar de samenwerking tussen voor- en vroegschoolse educatie en de bibliotheek, uitgevoerd via de Bibliotheekmonitor. Programma’s als de BoekStartcoach en de VoorleesExpress werden in het schooljaar 2019-2020 opnieuw meer ingezet dan in voorgaande jaren.

Hoe kunnen openbare bibliotheken hun collecties op een verantwoorde en inclusieve manier vormgeven, en hoe kan technologie daarbij helpen? Op donderdag 18 februari kunnen bibliotheken en POI’s over deze vragen in gesprek gaan tijdens een online workshop. Deze bijeenkomst maakt onderdeel uit van een nieuw project, waarin de TU Delft en de KB samen onderzoek doen naar de pluriformiteit en inclusiviteit van bibliotheekcollecties.