Lezen en innovatie in de boekenketen

Binnen deze lijn werken we samen met partners uit het veld van leesbevordering en boekenvak aan een verkenning van nieuwe manieren van ‘lezen’. Denk bijvoorbeeld aan augmented en virtual reality, literatuur op het scherm, formats voor sociale media en de vervloeiing van media, waarbij tekst, beeld, geluid en nieuwe mediatechnologie een samenspel met elkaar aangaan. We kijken naar vernieuwing in verdienmodellen, waarbij we het hele netwerk rondom lezen en boeken als uitgangspunt nemen. Ook onderzoeken we de gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in literatuur en andere media voor makers en voor lezers. In hoeverre is er nog sprake van ‘boeken’ en van ‘lezen’?

Digitalisering leidt tot verschuivingen in de boekenketen. De waardeketen is nu een flexibel netwerk met de klant als middelpunt. Iedereen kan publiceren en iedereen kan een eigen publiek vinden voor de dingen die hij schrijft, maakt of bedenkt. Online platforms hebben intermediaire rollen voor een groot deel overbodig gemaakt. Dankzij de digitalisering gaan verdienmodellen en bestaande structuren op de schop en komen er nichemarkten bij. Ook groeit het aanbod van streamingdiensten die beter aansluiten bij de manier waarop mensen hun vrije mediatijd willen besteden. Dankzij mobiel en sneller internet en toepassingen van virtual en augmented reality vervaagt het onderscheid tussen offline en online mediagebruik, tussen virtuele werelden en de dagelijkse realiteit.

Projecten en activiteiten

Digitale literatuur in de bibliotheekcollectie

De KB is een van de adviespartners in het project A Digital Catalogue of Digital Literature van Tilburg University in samenwerking met de bibliotheek Midden-Brabant over het opnemen van digitale literatuur in de collecties van openbare bibliotheken. Het project ontvangt een subsidie vanuit de PDI-SSH Call for Digital infrastructure 2019.

Het begrip digitale literatuur heeft betrekking op nieuwe mixvormen waar beeld, geluid, VR, AR, AI, sociale media en andere zaken aan te pas komen. Er wordt onderzocht hoe bibliotheken een collectie van digitale literatuur kunnen aanleggen, ontsluiten en zichtbaar maken. Allereerst wordt een brede inventarisatie uitgevoerd van Nederlandse digitale literatuur. In het tweede deel van het project wordt verkend welke mogelijkheden er zijn om deze nieuwe vorm van literatuur te bewaren en via een catalogus voor digitale collecties te ontsluiten.