Informatie voor het bibliotheeknetwerk

Promotieonderzoek Universiteit van Amsterdam

Welk effect heeft een schoolbibliotheek op de leesattitude, het leesgedrag en de taal- en leesvaardigheid van niet-westerse allochtone kinderen? Promovenda Ellen Kleijnen van de Universiteit van Amsterdam deed hier onderzoek naar op twee Goudse basisscholen.
Inhoudsblok

Leesontwikkeling onder niet-westerse allochtone leerlingen

Zij volgde gedurende enkele jaren 140 niet-westerse allochtone leerlingen van twee Goudse basisscholen: Wereldwijs en de Wethouder Luidensschool. Basisschool Wereldwijs beschikt in hetzelfde pand over een Bibliotheek op school (kinderbibliotheek Oosterwei genaamd) terwijl de Wethouder Luidensschool geen officiële schoolbibliotheek kent maar wel over een boekencollectie beschikt. Aan de hand van vragenlijsten en citoscores bracht de promovenda de leesattitude, het leesgedrag en de lees- en taalvaardigheid van de leerlingen in beeld.

Terugdringen taalachterstanden

Taal- en leesvaardigheid zijn van groot belang om mee te kunnen doen op school en op het werk. Bij leerlingen met een niet-westerse achtergrond komen vaak behoorlijke taal- en leesachterstanden voor. Zo ook in de Goudse wijk Oosterwei, waar een groot deel van de inwoners van niet-westerse afkomst is. Met de kinderbibliotheek Oosterwei die sinds september 2011 geopend is in het Nelson Mandela Centrum, een multifunctionele accommodatie waarin ook basisschool Wereldwijs is gevestigd, tracht de Bibliotheek Gouda de taal- en leesachterstanden van de migrantenjeugd in Oosterwei terug te dringen.

Grotere woordenschat

Uit het onderzoek is onder andere gebleken dat de leesattitude van de leerlingen die gebruik konden maken van de Bibliotheek op school inderdaad is veranderd: ze zijn lezen belangrijker gaan vinden. Ook bleek uit de citoscores dat de woordenschat van de leerlingen groeide door de aanwezigheid van de bibliotheek. Tegelijkertijd zijn de leerlingen niet vaker gaan lezen en is hun begrijpend lezen en spelling niet verbeterd. Mogelijk komt dit omdat ze de bibliotheekboeken niet mee naar huis kunnen nemen, en daar niet verder kunnen lezen.

Brochure

Het voormalige SIOB is een van de financiers van het promotietraject. De bevindingen van dit onderzoek zijn terug te vinden in een brochure die zij maakte samen met haar promotor Frank Huysmans en de Bibliotheek Gouda. Ook is er recent een publicatie verschenen in het Journal of Librarianship and Information Science onder de titel ‘Effect of a school library on the reading attitude and reading behaviour in non-western migrant students’. Zie ook dit artikel: The role of school libraries in reducing learning disadvantages in migrant children.

Kleijnen is in 2016 gepromoveerd op haar onderzoek.

Lees meer over de achtergronden van dit promotieonderzoek.

Contact

Contactpersoon is Marjolein Oomes.