Negatieve spiraal
De leesmotivatie van Nederlandse kinderen loopt terug. Dit begint al op de basisschool en zet door op de middelbare school: bijna de helft van de Nederlandse 15-jarigen leest niet of nauwelijks nog voor hun plezier. Door het gebrek aan oefening verslechtert de leesvaardigheid van de leerlingen, wat weer minder lezen tot gevolg heeft. Een negatieve spiraal dreigt te ontstaan.
Onderzoek naar effect de Bibliotheek op school
Voor zijn proefschrift onderzocht Thijs Nielen waarom leerlingen in hun laatste jaren van de basisschool stoppen met lezen en hoe ze gemotiveerd kunnen worden om toch weer meer te gaan lezen in hun vrije tijd, zodat hun leesvaardigheden verbeteren. Hij onderzocht daarvoor het programma de Bibliotheek op school, een onderdeel van het actieplan Kunst voor Lezen.
Nielen deed op 24 scholen onderzoek naar de leesvaardigheid van 683 leerlingen. Uit het onderzoekt blijkt dat op scholen met een Bibliotheek op school de Cito-scores op begrijpend lezen sterk vooruitgaan. Het verschil tussen leerlingen van scholen met en zonder de Bibliotheek op school was meer dan een halve standaarddeviatie . Dit effect komt tot stand doordat de leerlingen op de Bibliotheek op school-scholen meer lezen.
Blijvende ondersteuning
Nielen wijst ook op de noodzaak van meer begeleiding van jonge lezers. Goed leren lezen in de eerste drie leerjaren is geen voldoende voorwaarde om een goede lezer te blijven. Als in de bovenbouw van de basisschool en in het middelbaar onderwijs de ondersteuning wegvalt, verliezen sommigen interesse, motivatie en vervolgens ook leesvaardigheid. Zij kunnen zelfs angst voor lezen of 'leesweerstand' ontwikkelen. Blijvende ondersteuning is daarom geboden.
Een verkorte Nederlandse versie van het proefschrift getiteld ‘Onwillige lezers: onderzoek naar redenen en oplossingen’ is te bestellen via uitgeverij Eburon.
Lees meer over de achtergronden van dit onderzoek.
Contact
Contactpersoon is Marjolein Oomes.