Informatie voor het bibliotheeknetwerk

Dossier Bibliotheekstatistiek 2022

  1. Buitenlandse bibliotheekrapportages

Bibliotheekstatistiek in het buitenland
Ook in andere delen van de wereld doen bibliotheken hun best de bibliotheekstatistieken zo helder en aantrekkelijk mogelijk te presenteren – middels een digitaal toegankelijk kennisportaal, een mooi vormgegeven rapport of richtlijnen voor kwaliteitsbewaking.

Vlaanderen: Interactief Platform Bibliotheken en Lokale Vrijetijdsmonitor

Vlaanderen

Tot en met 2019 werden statistieken over bibliotheken in Vlaanderen verzameld via het Bibliotheek Informatie- en Opvolgsysteem (BIOS). Via het Interactief Platform Bibliotheken zijn deze data – over publieksbereik, aanbod, cultuureducatie, ontmoeting, werken met doelgroepen, toegankelijkheid, professionalisering en financiële info – terug te vinden. Ook een reeks verdiepende themarapporten over deze data is terug te lezen. Na 2016 verviel echter de verplichting om gegevens in BIOS te registreren, waardoor de (representativiteit en betrouwbaarheid van de) respons daalde. Een nieuwe dataset over bibliotheken (met data over 2021) is ontsloten via de Lokale Vrijetijdsmonitor. Hierin zijn onder meer gegevens opgenomen over het aanbod van openbare bibliotheken, hun bereik, vrijwilligers en samenwerkingen.

Bekijk de Vlaamse Lokale Vrijetijdsmonitor

Duitsland: Report on the State of Libraries in Germany

Duitsland - Deutscher Bibliotheksverband

Jaarlijks brengt het Deutscher Bibliotheksverband een rapport uit waarin de belangrijkste statistieken, ontwikkelingen en uitdagingen onder elkaar worden gezet. Ook worden vooraanstaande politici aan het woord gelaten om hun visie op het belang van bibliotheken uit de doeken te doen. Het meest recente rapport over 2022-2023 benoemt als belangrijke uitdagingen de coronacrisis en de energiecrisis. Het rapport vraagt daarnaast aandacht voor verschillende thema’s die ook bij Nederlandse bibliotheken spelen: de juridische status van het lenen van e-boeken, de rol van bibliotheken in de democratie, verduurzaming, digitalisering, open access, inclusie en ondersteuning in tijden van crisis. Meer gedetailleerde bibliothekenstatistieken (in het Duits) zijn daarnaast te vinden via de websites van Deutsche Bibliotheksstatistik en het Statistisches Bundesamt (Destatis).

Bekijk het Duitse rapport 

Verenigd Koninkrijk: Annual Report to Parliament on Public Libraries Activities

Verenigd Koninkrijk

Volgens de Public Libraries and Museums Act van 1964 zijn openbare bibliotheken in het Verenigd Koninkrijk al meer dan een halve eeuw verplicht de belangrijkste gegevens jaarlijks te bundelen in een rapport. De meest recente versie beslaat de periode van april 2022 tot maart 2023, en benoemt onder andere hoe Britse bibliotheken net zoals in Nederland warme huiskamers waren tijdens de energiecrisis. Ook gaat het rapport in op het ‘Libraries Improvement Fund’ en de voorbereidingen op een nieuwe overheidsstrategie voor bibliotheken. Op de website gov.uk zijn daarnaast onderzoeken en statistieken te vinden die raken aan bibliotheken, waaronder onderzoek naar wie op welke manier gebruikmaakt van de bibliotheek. Een jaarlijkse dataset met statistieken over openbare bibliotheken is (tegen betaling) beschikbaar via het Chartered Institute of Public Finance and Accountancy (CIPFA).

Bekijk het rapport van het Verenigd Koninkrijk

Scandinavië: Folkbibliotek i Norden

Scandinavië - Folkbibliotek i Norden

In de database van Nordic Statistics zijn statistieken opgenomen over het aantal bibliotheken, de omvang van bibliotheekcollecties en het aantal uitleningen in de landen Denemarken, Finland, IJsland, Noorwegen en Zweden en de autonome territoria Åland, Faeröer en Groenland. Daarnaast zijn in de afgelopen jaren twee rapporten over bibliotheken in Scandinavië gepubliceerd. De publicatie Folkbibliotek i Norden (2020) biedt kerncijfers over 2018, vergelijkende statistieken en actuele trends voor de openbare bibliotheken. Onder deze trends zijn een dalend aantal bibliotheken en een afname in het aantal uitleningen. Het rapport Harmonisering av biblioteksstatistiek (2021) gaat vooral over de standaardisering van datazaken in de verschillende landen. Door de verschillende methodes en systemen  voor het verzamelen van cijfers meer gelijk te trekken, kan beter worden samengewerkt. Op de webpagina’s van beide rapporten is ook een samenvatting in het Engels te downloaden.

Bekijk het Scandinavische rapport 

Verenigde Staten: The State of America's Libraries

Omslag The State of America's Libraries 2023.

De American Library Association (ALA) publiceert jaarlijks de State of America’s Libraries over belangrijke trends en thema’s in de Amerikaanse bibliotheeksector. De meest recente editie over 2023 staat vooral in het teken van censuur: in 2022 registreerde ALA een recordaantal van 1.269 pogingen om in totaal 2.571 verschillende titels uit bibliotheken te weren. Bibliotheken leveren daarnaast jaarlijks data aan voor de Public Libraries Survey, waarvan de gegevens zijn te vinden bij het Institute of Museum and Library Services.

Bekijk het Amerikaanse rapport

Australië: Australian public libraries statistical report 2021-22

Logo National and State Libraries Australasia.

National and State Libraries Australasia verzamelt statistieken over openbare bibliotheken in Australië, en bundelt deze jaarlijks in het Australian public libraries statistical report. De meest recente versie verscheen in maart 2023, en bevat data over de periode 2021/2022. Net als in Nederland laten cijfers over onder meer het aantal uitleningen, het aantal bezoeken en het aantal programma’s dat georganiseerd kon worden in de afgelopen jaren een sterke daling zien als gevolg van de coronapandemie. Onderliggende data zijn ook te vinden in een verzameling Excel-bestanden die teruggaat tot 1999/2000.

Bekijk het Australische rapport

Wereldwijd: Library Map of the World

Ifla logo

De Library Map of the World van de International Federation of Library Associations (IFLA) biedt een schat aan informatie over bibliotheken wereldwijd. Op de website zijn onder meer statistieken te vinden, beschrijvingen van hoe het bibliotheekwerk in verschillende landen georganiseerd is, en initiatieven van bibliotheken die bijdragen aan het realiseren van de Sustainable Development Goals (SDG’s).

Bekijk de Library Map of the World