Basisvaardigheden volwassenen

Het Ontwikkelplein

Onder de noemer Ontwikkelplein richten veel bibliotheken een plek in voor informatie en advies, praktische hulp en zelf leren, én ontmoeten. Mensen zien de bibliotheek vaak als een goede locatie om hun vragen te stellen. Essentie is één centrale plek zodat hulpvragers niet langs verschillende loketten hoeven. En in aanraking komen met de mogelijkheden om hun eigen vaardigheden te vergroten. Laagdrempelig, informeel en zonder verplichtingen.
Inhoudsopgave
Inhoudsblok

Er zijn veel verschijningsvormen en ook de namen verschillen. Overeenkomst is dat op het Ontwikkelplein verbindingen worden gelegd:

  • tussen hulpvrager en de mogelijkheden voor informele ondersteuning en leren - ook voor de vraag achter de vraag
  • tussen bibliotheek, gemeente en partners - om het bereik en effect te vergroten
  • tussen wat mensen komen 'halen' en wat zij kunnen 'brengen' - zo snijdt het mes aan 2 kanten

Essentie is een herkenbare plek voor hulpvragers en kennisuitwisseling voor professionals. Het gaat om zowel korte, praktische hulp als leer- en oefenmogelijkheden voor kortere of langere tijd.

Samenwerking

Samenwerking met partners is essentieel. Zij zijn de inhoudsexperts op de dagelijkse thema's waar de vragen over gaan. Dit kunnen professionalere organisaties zijn binnen het maatschappelijk veld, maar ook vrijwilligersinitiatieven of commerciële organisaties.
Bovendien staat iedereen met een deel van de doelgroep in contact. Deze communicatiekracht delen biedt mogelijkheden.

Kortom, partners vervullen 2 rollen:

  • mensen doorverwijzen
  • expertise delen

Verbindingen met ander aanbod

Het Ontwikkelplein kan elk thema omvatten, zoals Taal, Rekenen, Gezondheid, Werk enzovoort. Het vormt zo een 'paraplu' boven bijvoorbeeld het (digi)Taalhuis en het IDO. Het gaat er vooral om dat het aanbod doelgroep- en vraaggericht wordt gecombineerd:

  • Het aanbod is in openheid verbonden zodat mensen in aanraking komen met wat hen verder kan helpen, ook als zij er niet naar op zoek waren. Dit vraagt ook inzet in de bibliotheek van de actieve medewerkers van bibliotheek en partners.
  • Activiteiten vinden per doelgroep gelijktijdig plaats waardoor mensen makkelijker van de ene activiteit overstappen naar een volgende.
  • Binnen activiteiten kijken medewerkers van de bibliotheek en partners naar andere interessen en hulpvragen om actief de verbinding te leggen met verdere mogelijkheden.
  • Leer- en oefenmaterialen en -programma’s worden vraaggericht ingezet in een Open Leercentrum-achtige setting, waaronder ruim 100 landelijk ingekochte programma's voor bibliotheken.

Enkele voorbeelden van activiteiten

  • In het IDO kun je geen persoonlijke casus behandelen; wel informeren en doorverwijzen. Bijvoorbeeld door met de vragensteller aan de computer mee te kijken wat niet lukt, en te adviseren en stimuleren.
  • Voor PressReader, de app voor internationale bladen, moet de klant wekelijks naar de bibliotheek om de inhoud te verversen. Zo komen deze mensen steeds terug en kun je de verbinding leggen met andere activiteiten.
  • Bijeenkomsten met bijvoorbeeld de ANBO, waarbij mensen informatie krijgen over thema's als Samen erop uit, Rouw & verwerking en Beweging, en tegelijkertijd worden geïnteresseerd om als vrijwilliger aan de slag te gaan.

Aandachtspunten

  • Samenwerking vergt veel tijd voor opstart én onderhoud, en mag niet afhankelijk zijn van één enthousiaste medewerker bij een samenwerkingsorganisatie. Een plan om dit te realiseren hoort bij de start.
  • Welke ruimte en formatie zijn nodig en ten koste van welke andere activiteiten mag dit gaan? Een nieuwe positionering van de bibliotheek bij de gemeente(n) is nodig.
  • Het is verstandig om voor 1 of 2 focusdoelgroepen te kiezen om mee te starten en later andere groepen toe te voegen.
  • Marketingcommunicatie is essentieel om de dienstverlening bekend te maken. Inzet van (online) plekken waar de doelgroepen komen, ook via partners, is nodig.

Bronnen

  • Werken met een Ontwikkelplein?, Probiblio 2021. Deze handreiking biedt inspiratie, een denkraam, strategische overwegingen en praktische handvatten.

Voorbeelden van collega's

Ondersteuning voor de bibliotheek

Lees ook het interview met Kelly Oostlander over het Ontwikkelplein