Informatie voor het bibliotheeknetwerk

Samen veilig AI gebruiken. Doe je mee?

Nieuwsbericht
Vergelijken
21 december 2023
We moeten met elkaar afspreken hoe we verantwoord omgaan met AI. Anders gezegd: er moet een AI-normenkader voor bibliotheken komen. Dat schrijven Michel de Gruijter (afdeling Onderzoek, KB) en Niels Bogaards (Bookarang/NBD Biblion) in een vandaag verschenen advies.
Inhoudsblokken

Het afgelopen jaar onderzochten zij met een groep experts uit de bibliotheekwereld en daarbuiten wat er nodig is om tot zo’n normenkader te komen. Het antwoord: een roadmap (routeplan). En iedereen in de bibliotheeksector moet zich bewust worden van het onderwerp AI & Ethiek.

AI in de bibliotheek

In de bibliotheek krijgen we steeds meer te maken met kunstmatige intelligentie, AI. We maken er bijvoorbeeld onze catalogi beter doorzoekbaar mee. We trakteren onze bezoekers op de AI-Parade. En 23 januari gaan we er erover in discussie op de landelijke AI-dag. Maar met AI komen ook maatschappelijke vraagstukken. Hoe ethisch is het bijvoorbeeld? En kunnen we als bibliotheken zomaar alle AI-toepassingen inkopen of ontwikkelen? 

Werksessies

Een groep experts heeft zich het afgelopen jaar beziggehouden met AI en de ethische kanten ervan. Tijdens drie werksessies gingen zij in gesprek over de vraag: wat is er nodig om te komen tot een toetsbaar, ethisch AI-kader voor de bibliotheeksector? Zij deden dit aan de hand van de zeven AI-principes die de KB een paar jaar geleden heeft geformuleerd: Robuust, Transparant, Onpartijdig, Onder toezicht, Inclusief, Privacy en Toegankelijkheid. Deze principes zouden uiteindelijk objectief toetsbare normen moeten worden, aldus De Gruijter en Bogaards in hun rapport. 

Roadmap

Om tot die toetsbare normen te komen, adviseren De Gruijter en Bogaards een roadmap, een routeplan. Hierop staan alle stappen die de bibliotheeksector zou kunnen volgen. Bewustwording is de eerste stap hierbij, in alle lagen van de organisatie. De aanbevelingen zijn dan ook een oproep tot actie! Niet alleen voor bibliotheken en hun medewerkers, ook voor POI’s en leveranciers. Anders gezegd: voor de gehele sector.

Roadmap met stappen die kunnen leiden tot een normenkader voor veilig gebruik van AI in de bibliotheeksector.

Infographic van de mogelijke roadmap.

Tijdlijn

De uitvoering van zo’n routeplan kan jaren in beslag nemen. De schrijvers nodigen de sector daarom uit om de roadmap als startpunt van discussie te gebruiken. En om deze onder te brengen in een Learning & Development-programma. Een werkgroep kan dit programma opstellen en onderdelen eruit uitbesteden aan de juiste experts. Het rapport moet helpen hier een begin mee te maken.

Contact

Wil je meedenken? Neem dan contact op via dit formulier.