Informatie voor het bibliotheeknetwerk

Dossier Bibliotheekstatistiek 2020

  1. De digitale bibliotheek

Meer informatie over digitale lidmaatschappen, de collectie en uitleningen
Hoe is de digitale collectie van de landelijke digitale openbare bibliotheek samengesteld? Hoeveel burgers hebben een account om gebruik te maken van deze collectie? En hoeveel e-books, luisterboeken en cursussen lenen zij jaarlijks? De KB verzamelt deze gegevens vanaf 2015. Lees hier welke ontwikkelingen de digitale bibliotheek doormaakt.

Ruim 32 duizend e-books beschikbaar

De e-bookcollectie groeit gestaag: van circa 10 duizend e-book titels in 2015 tot ruim 32 duizend in 2020. Het merendeel van deze collectie bestaat uit e-books voor volwassenen: ruim 27 duizend titels. Het aanbod in de categorie fictie is groter dan non-fictie, zowel voor volwassenen (ruim 19 duizend titels) als voor jeugd (bijna 5 duizend). Deze cijfers staan haaks op de ontwikkeling van de fysieke collectie: deze nam de afgelopen jaren juist in grootte af.

Meer luisterboeken beschikbaar

Naast e-books worden via de online Bibliotheek ook steeds meer luisterboeken aangeboden. Het aantal titels is toegenomen van ruim 2 duizend in 2018 tot circa 4,5 duizend luisterboeken in 2020. Daarnaast werden in 2020 61 e-booktitels en 16 luisterboeken aangeboden via de VakantieBieb en 102 e-booktitels via de ThuisBieb.

Licenties digitale bibliotheek 2015 2016 2017 2018 2019 2020
E-books 10.611  12.299 18.222 21.583 28.345 32.491
Luisterboeken - 750 1.212 2.210 3.497 4.557
VakantieBieb 66 60 66 62 52 77
ThuisBieb - - - - - 102

 

Helft van de online Bibliotheek-accounts wordt actief gebruikt

Sinds de start in 2014 heeft de online Bibliotheek een forse groei doorgemaakt. Destijds werden via Bibliotheek.nl ruim 80 duizend nieuwe accounts aangemaakt. Eind 2016 hadden 346 duizend bibliotheekleden een account, in 2019 waren dat er bijna 428 duizend (1). In 2020 is dit aantal verder gestegen tot circa 638 duizend accounts. Het aantal jeugdaccounts is in 2020 ruim verdubbeld, tot 235 duizend accounts. Van alle online Bibliotheek-accounts kan bijna de helft (46%) worden aangemerkt als actief, met minimaal één uitlening in de afgelopen 12 maanden.

Bron: Van de Burgt & Van de Hoek, 2021; CBS, 2021.*

(1) In 2018 zijn verbeteringen in het ledenbestand van de landelijke digitale openbare bibliotheek doorgevoerd, waarmee inzichtelijk kan worden gemaakt of een e-bookaccount gekoppeld is aan een geldig lidmaatschap van de openbare bibliotheek of een geldig digitaal lidmaatschap. Deze verbeteringen zijn doorgevoerd over de lidmaatschapsstatistieken van 2017 en 2018. Vanaf 2017 telt de KB alleen de accounts mee die gekoppeld kunnen worden aan een lidmaatschap dat op 31 december geldig was. In voorgaande jaren zijn deze niet-geldige accounts echter nog wel meegeteld.

Stijging digital only-lidmaatschappen

Bijna alle leden met een online Bibliotheek-account zijn tevens lid van een lokale bibliotheek (97%). Hoewel het aandeel digital only-lidmaatschappen ten opzichte van het totale aantal accounts relatief klein is, lijkt deze abonnementsvorm wel degelijk aan een behoefte tegemoet te komen. Dit type lidmaatschap is gericht op een nieuwe groep lezers die wel graag e-books en luisterboeken leent, maar geen interesse heeft in een lidmaatschap van de lokale bibliotheek. Het aantal actieve digital only-lidmaatschappen steeg van circa 2,5 duizend accounts in 2016 naar bijna 15 duizend accounts in 2020. Het aandeel actieve accounts is beduidend hoger onder digital only-lidmaatschappen: acht op de tien accounts worden actief gebruikt.

Bron: Van de Burgt & Van de Hoek, 2021; CBS, 2021.*

*Het merendeel van de actieve digitale lidmaatschappen waarvan de leeftijd van de gebruiker onbekend is, bestaat uit digital only-lidmaatschappen. Dit zijn lidmaatschappen van volwassenen waarvan de exacte leeftijd onbekend is. Hierdoor telt het totaal van de leeftijdscategorieën van 18 tot 100 jaar tot een ander percentage op dan het aandeel volwassen leden, waarin deze groep wel meegeteld wordt.

SVG Image
Icon bibliotheek
638K
Statistiekbeschrijving
online Bibliotheek-accounts
SVG Image
Icon bibliotheek
97%
Statistiekbeschrijving
is ook lid van de fysieke bibliotheek
SVG Image
Icon ebook
32K
Statistiekbeschrijving
e-books in de collectie
SVG Image
Icon gedrag
5,6M
Statistiekbeschrijving
e-books uitgeleend

Aantal uitleningen e-books blijft stijgen

Sinds de start van het e-bookplatform in 2014 laat het aantal uitleningen via de online Bibliotheek een stijgende lijn zien, met groeipercentages van 99% (2015) en 74% (2016). Daarna vlakte de groei relatief gezien af, maar bleef het aantal uitleningen stijgen. In 2019 werden 3,9 miljoen e-books uitgeleend door de online Bibliotheek. In 2020 is dat – mede door de extra promotie en acties van de online Bibliotheek in coronatijd - gestegen tot circa 5,6 miljoen uitleningen. Het aantal door jeugd geleende e-books is in 2020 ruim verdubbeld, tot 784 duizend uitleningen. Het merendeel van de in 2020 uitgeleende e-books waren boeken voor volwassenen (86%). Het gemiddeld aantal uitgeleende e-books per actieve gebruiker is toegenomen: van gemiddeld 17 e-books in 2019 tot 19 e-books in 2020.

Bron: Van de Burgt & Van de Hoek, 2021; CBS, 2021a.

Meer luisterboeken uitgeleend

Ook in het aantal uitleningen van luisterboeken is een stijging te zien, mede door het tijdelijke aanbod van 100 promotietitels, die ook beschikbaar waren voor niet-leden. In 2020 werden bijna 2,6 miljoen luisterboeken uitgeleend, circa 786 duizend meer dan het jaar daarvoor. Van 6 april tot 1 juni 2020 stelde de KB via de ThuisBieb 102 gratis e-books beschikbaar aan zowel leden als niet-leden van de bibliotheek. In totaal werden in deze periode 858 duizend e-books geleend via de ThuisBieb. Via de VakantieBieb werden in 2020 in een periode van 2 maanden circa 1 miljoen e-books en luisterboeken uitgeleend.

Uitleningen digitale bibliotheek 2015 2016 2017 2018 2019 2020
E-books 1.608.815 2.801.970 3.211.940 3.515.936 3.879.227 5.610.327
Luisterboeken 171.105 337.851 890.541 1.336.695 1.776.711 2.562.971
VakantieBieb 2.255.397 1.912.518 2.223.530 1.709.225 1.279.275 1.080.908
ThuisBieb - - - - - 857.524

Bronvermelding

De digitale bibliotheek in kaart

Meer weten over de digitale bibliotheek? In de volgende artikelen worden de statistieken rondom het aantal e-bookaccounts, de digitale collectie en het aantal uitleningen verder toegelicht en in bredere context geplaatst.

Lees meer over de ontwikkeling door de jaren heen, de verhoudingen tussen jeugd en volwassenen, fictie en non-fictie, e-books, luisterboeken en cursussen.