Lezen & leesbevordering volwassenen
Logo
Afbeelding
Aangepast lezen

Aangepast lezen

Het programma Aangepast Lezen maakt boeken, kranten en tijdschriften toegankelijk in een aangepaste leesvorm (audiolezen, braillelezen, letterlezen, combilezen) waardoor ook mensen met een leesbeperking volwaardig mee kunnen doen in de maatschappij.
Inhoudsblokken

Sinds 2015 (Wsob) heeft de KB er een taak bij: het verzorgen van een bibliotheekvoorziening van noodzakelijk omgezette werken voor personen met een leeshandicap (Aangepast Lezen).

De bibliotheekvoorziening voor personen met een leesbeperking is niet één op één te vergelijken met een openbare bibliotheekvoorziening, maar werkt wel vanuit dezelfde publieke waarden en vervult de in de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) genoemde maatschappelijke functie vanuit haar eigen specifieke opdracht.

Aangepast lezen

Aanbod Aangepast Lezen

Op de website Passend lezen vind je het volledige aanbod van het programma Aangepast Lezen. 

Collectienota

Bibliotheekservice Passend Lezen (BPL) biedt net als bij openbare bibliotheken een algemene en brede collectie aan in diverse leesvormen.

De wijze van collectievorming en het collectiebeheer wordt in de Collectienota Aangepast Lezen 2021-2023 uitgebreid toegelicht. De klantinbreng bij de collectievorming is daarbij steeds belangrijker.

De doelstelling van Aangepast Lezen

Ruim 1,1 miljoen Nederlanders hebben een leesbeperking*. Zo telt ons land onder anderen 250.000 blinden en slechtzienden en hebben ruim 850.000 Nederlanders dyslexie. Daar komt bij dat het aantal Nederlanders met een visuele beperking de komende vijf jaar met 26% toeneemt, onder meer door de vergrijzing.

De KB stelt zich ten doel om de bibliotheekvoorziening voor mensen met een leesbeperking in stand te houden en te verbeteren, zodat zij volwaardig kunnen participeren in maatschappelijk en cultureel opzicht. Om de dienstverlening zo efficiënt mogelijk te laten verlopen, werken onder regie van de KB de volgende organisaties hierin samen: Bibliotheekservice Passend Lezen, Dedicon en de CBB.

*Er is in Nederland geen registratie van mensen met een visuele beperking of leesbeperking. Alle bestaande cijfers zijn afgeleiden van andere cijfers of schattingen.

Rolverdeling

Bibliotheekservice Passend Lezen verzorgt het klantencontact, de selectie van titels voor de collectie en de toegankelijkheid van deze collectie via haar website en catalogi. Dedicon en CBB dragen zorg voor de vervaardiging en distributie van het aangepaste materiaal, te weten de gesproken boeken, kranten en tijdschriften, braille, grote lettertijdschriften, digitale data, reliëf en maatwerk. Gezamenlijk worden onderzoeken en (innovatieve) projecten uitgevoerd. Ook wordt er nauw samengewerkt met de openbare bibliotheken, belangen- en expertiseorganisaties.

Agenda voor de komende jaren

Op basis van de visie zijn aansluitend op de maatschappelijke ontwikkelingen en functie van Aangepast Lezen in het bibliotheekstelsel de volgende doelstellingen bepaald voor de komende jaren:

  1. Het verzorgen van een stabiele dienstverlening aan de doelgroep waarbij optimale toegang en toegankelijkheid worden nagestreefd;
  2. Het vergroten van het bereik, het gebruik en de collectie met aandacht voor alle leesvormen en extra focus op slechtziende ouderen en de jeugd met een visuele beperking;
  3. De verbinding met de dienstverlening van de openbare bibliotheek en de landelijke digitale openbare bibliotheek;
  4. Het werken aan innovatie en verbetering van diensten, producten en productie.

Zie ook dit artikel op Bibliotheeknetwerk over de bibliotheek en mensen met een leesbeperking.

Regeling toegankelijke lectuur

In de Regeling toegankelijke lectuur maken de KB en producent Dedicon met de Mediafederatie afspraken over de praktische uitvoering van de dienstverlening voor mensen met een leesbeperking.

Richtlijn dyslexie

Voor de dienstverlening aan dyslectici heeft IFLA een richtlijn ontwikkeld waarbij ook een infographic met checklist voor bibliotheken en een overzicht van ‘best practices’ zijn vermeld.

Richtlijn dyslexie

Aangepast Lezen jeugd

Binnen het programma Aangepast lezen is er speciale aandacht voor de jeugd. Zie voor meer informatie de pagina Aangepast lezen (jeugd) op deze website.

Contact

Contactpersonen bij de KB voor het beleidsterrein zijn Marja Geevers en Heleen van Manen. Voor vragen over de uitvoering van de dienstverlening kun je contact opnemen met de afdeling Klantcontact van Bibliotheekservice Passend Lezen. Telefoon: 070-3381500.