Gezinsaanpak

De gezinsaanpak beoogt dat ouders hun kinderen ondersteunen en stimuleren in de taalontwikkeling. Ook kunnen ouders werken aan hun eigen basisvaardigheden. Dit is een effectieve aanpak om de cyclus van laaggeletterdheid te doorbreken.

Wanneer ouders zelf goed taal-, reken- en digivaardig zijn, kunnen zij de nieuwsbrief van school lezen, formulieren invullen, snappen wat hun kind op de iPad kan of afspraken met de juf begrijpen. Uit onderzoek blijkt dat ouders gelukkiger, zelfredzamer en sociaal actiever zijn als ze deelnemen aan cursussen lezen en schrijven. Ze zijn onafhankelijker en hun zelfvertrouwen groeit. En zij kunnen meer bijdragen aan de (taal)ontwikkeling van hun kind.  

Ouderbetrokkenheid
Klik voor informatie over ouders en ouderbetrokkenheid bij de programma’s BoekStart, de Voorleesexpress, de Bibliotheek op school en Stichting Lezen.  

Doelgroepen

• Laagtaalvaardige ouders NT1 en NT2
• Ouders met een lage beheersing van (een van de) basisvaardigheden
• Professionals, directie en medewerkers kinderopvang en basisschool  

Bereik

Ouders die onvoldoende basisvaardig zijn, zijn vaak moeilijk te bereiken. Via de kinderopvang en de school lukt dit beter. Ouders komen immers met hun kinderen naar het consultatiebureau, op school en zelfs in de bibliotheek. Het bereik is te vergroten door op deze plekken de activiteiten voor (kleine) kinderen te verbinden aan die van het taalhuis.  

• Online magazine Gezinsaanpak, Rijnbrink 2021. Praktijkverhalen, wetenschappelijke kennis en praktische informatie.
• Aanhaakkalender Gezinsaanpak, Cubiss 2021. Geeft inzicht in de momenten waarop je met partners het belang van (voor)lezen onder de aandacht kunt brengen. Voor kinderen van -9 maanden tot en met 8 jaar.
• Wegwijzer Gezinsaanpak, Probiblio 2021. 16 bibliotheken en Probiblio werken samen in een traject gezinsaanpak en bundelden de fasen die zij doorlopen de Wegwijzer. Het document wordt uitgebreid met nieuwe stappen en thema's.
• Criteria kansrijke activiteiten gezinsaanpak, SPN, Stichting Lezen en KB, januari 2021. Criterialijst gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaringen, waarmee je gezinsaanpak-activiteiten sterker en effectiever kunt maken. Het accent ligt op activiteiten die ouders ondersteunen om de taalontwikkeling van hun kinderen te stimuleren.
• Zie de tools in de Biebtobieb-groep Gezinsaanpak: het strategisch stappenplan gezinsaanpak en de quickscan waarmee je op strategisch niveau verder kunt werken.
• Praatplaat De bibliotheek voor jou en je gezin, Cubiss 2021 en praktijkvoorbeeld Oosterhout.

Definitie - "De gezinsaanpak heeft als doel de cyclus van laaggeletterdheid te doorbreken en richt zich daarom primair op het ondersteunen van ouders bij het stimuleren van de taal- en geletterdheids­ontwikkeling van hun (jonge) kinderen thuis. Daarnaast kan er ook worden ingezet op het verhogen van het taal- en geletterdheidsniveau van de ouders zelf."

Ouders die moeite hebben met lezen en schrijven, zullen minder snel een rijke taalomgeving bieden aan hun kinderen. Kinderen die opgroeien in een taalarme omgeving kunnen een taalachterstand ontwikkelen. Zo worden taalproblemen aan de volgende generatie doorgegeven en kan een cyclus van laaggeletterdheid ontstaan. Om die cyclus te doorbreken, is het belangrijk om ouders binnen taalarme gezinnen ondersteunen.

Om dit te bereiken, hebben bibliotheken de laatste jaren stevig ingezet op de gezinsaanpak. Zij hebben een visie ontwikkeld en beleid geschreven, de interne samenwerking verstevigd en verdere samenwerking gezocht met lokale partners. Zo lukt het steeds beter om taalarme gezinnen te bereiken en te ondersteunen met passend aanbod. Ook zijn er nieuwe activiteiten opgezet en verbindingen gemaakt tussen leesbevorderingsprogramma’s zoals BoekStart en de Bibliotheek op school, en taalhuisactiviteiten en programma’s basisvaardigheden.