Informatie voor het bibliotheeknetwerk

Dossier Bibliotheekstatistiek 2017

  1. De digitale bibliotheek

Een analyse van de digitale bibliotheek: leden, collectie en uitleningen
Hoe is de digitale collectie van de landelijke digitale openbare bibliotheek samengesteld? Hoeveel burgers hebben een account om gebruik te maken van deze collectie? En hoeveel e-books, luisterboeken en cursussen lenen zij jaarlijks?
Onderzoeken onderwijs 2020

De digitale collectie bestaat grotendeels uit e-books, met name voor volwassenen. In vergelijking met de fysieke collectie van de openbare bibliotheken bevat de digitale collectie beduidend meer fictie voor volwassenen. Daarnaast bevat de digitale bibliotheek ook luisterboeken, e-books uit de Vakantiebieb en cursussen.

Licenties digitale bibliotheek
  2015 2016 2017
E-books 10.611 12.299 18.222
VakantieBieb 66 60 66
Luisterboeken   750 1.212
Cursussen   32 42



Sinds de start in 2014 heeft de online bibliotheek een forse groei doorgemaakt. Destijds werden via bibliotheek.nl ruim 80 duizend nieuwe e-book accounts aangemaakt. Eind 2016 hadden 204 duizend bibliotheekleden een actief e-book account, met minimaal 1 uitlening in de afgelopen 12 maanden. Eind 2017 waren er 213 duizend actieve accounts, het aantal actieve accounts is daarmee sterk toegenomen ten opzichte van eind 2015. Gelijk aan de digitale collectie wordt het aantal uitleningen ook door e-books gedomineerd. Bijna alle digitale leden zijn tevens lid van een lokale bibliotheek. Een klein deel heeft een digital only lidmaatschap. Ondanks het kleine aandeel is het aantal actieve digital only lidmaatschappen in 2017 meer dan verdubbeld ten opzichte van het jaar ervoor, van 2,5 duizend accounts naar 5,3 duizend accounts.

Opvallender dan de groei in aantal actieve accounts is de stijging in het gebruik. Sinds de start van het e-bookplatform in 2014 laat het aantal uitleningen een stijgende lijn zien, met groeipercentages van 99% (2015) en 74% (2016). Daarna vlakte de groei relatief gezien af, maar het aantal uitleningen blijft stijgen. In 2017 werden 3,2 miljoen e-books uitgeleend. Het aantal uitleningen stijgt sneller dan het aantal actieve accounts, dit betekent dat het aantal actieve leden gemiddeld meer e-books leent. In 2017 werden gemiddeld 15 e-books per actief account uitgeleend, het jaar ervoor waren dit er 14.

Hoewel ieder bibliotheeklid deze dienst zonder meerkosten kan gebruiken, heeft slechts een klein deel een account aangemaakt op het platform. Medio 2017 werd het 400.000e account geregistreerd op een totaal van 3,7 miljoen fysieke bibliotheekleden. De collectie e-books waarvoor een licentie is afgesloten, nam toe van 10 duizend titels in 2015 tot ruim 18 duizend titels eind 2017. Tevens is er een stijging te zien in het overige aanbod van de digitale bibliotheek. In 2017 werden ruim 2,2 miljoen e-books geleend via de VakantieBieb, 311 duizend uitleningen meer dan een jaar daarvoor. Het gebruik van cursussen en luisterboeken is relatief het meest gestegen. Het aantal cursussen steeg in een jaar van 12 duizend naar 43 duizend en het aantal luisterboeken telde 552 duizend downloads meer ten opzichte van 2016.