Je vindt hier beleidsinformatie over basisvaardigheden voor volwassenen, zoals beleidsdocumenten, informatie over nationale wetgeving, beleid en landelijke programma's.
Inhoudsblok
Het programma richt zich op inwoners met een Nederlandse of een immigratieachtergrond. Het programma:
- ondersteunt bibliotheken bij hun lokale dienstverlening voor kwetsbare groepen. Het beslaat de breedte van het sociaal domein (Taal, Digitaal, Rekenen & Geld, Gezin(saanpak), Gezondheid, Werk & Inkomen en E-overheid).
- richt zich op bibliotheken en hun samenwerkingspartners - dus niet op de doelgroepen zelf. Het biedt handreikingen voor beleid en aanpak met oog voor lokale verschillen.
- biedt een groeiend aanbod van programmering en materialen om naar eigen inzicht in de bibliotheek te gebruiken.
Het gaat om mensen die bijvoorbeeld:
- niet in staat zijn om hun (online) belastingformulier in te vullen
- hun medicijnen verkeerd innemen omdat ze de bijsluiter niet goed kunnen lezen
- toeslagen mislopen omdat ze niet weten hoe ze die moeten aanvragen
Vaak is sprake van multiproblematiek. Bijvoorbeeld de combinatie van werkloosheid, gezondheidsproblemen en schulden. Hulp zoeken is voor deze mensen moeilijk, ook door angst en schaamte. Bibliotheken willen deze situatie helpen verbeteren. Dit is in het belang van de betrokkenen, maar ook voor de samenleving als geheel als meer mensen zelfstandig kunnen meekomen en bijdragen. Het levert bovendien besparing op.
Beleid
Nationaal beleid
- Basisvaardigheden zijn verankerd in de bibliotheek. Het wettelijk kader wordt gevormd door de Wsob, WEB en de 'decentralisaties' in het sociaal domein, inclusief de nationale programma's.
Lokaal beleid
- Gemeente: Bibliotheken die diensten basisvaardigheden en/of een digiTaalhuis aanbieden, doen er goed aan zich duidelijk te positioneren in het sociaal domein en bij gemeenten.
Kijk op waarstaatjegemeente.nl voor cijfers per gemeente en op incijfers.nl (hier zijn niet alle gemeenten zijn vertegenwoordigd). - Lokale partners: Om het beleid te kunnen uitvoeren, moet de bibliotheek actief samenwerken met lokale en regionale partners. Met de gemeente en deze partners werkt zij aan de bevordering van zelfredzaamheid en meedoen.
- Overzicht van subsidieregelingen door het Nederlands Jeugdinstituut, getiteld Programma's en financiële regelingen in de pedagogische basis. Logischerwijs ligt voor het NJi de focus op jeugd en onderwijs, maar het overzicht noemt ook veel regelingen die interessant zijn voor bibliotheken, zowel voor jeugd als volwassenen.
- Werkgevers: In het bestrijden van laaggeletterdheid zijn werkgevers interessante partners. Ook werknemers kunnen immers kampen met taalproblemen, terwijl dit niet altijd zichtbaar is.
- Vrijwilligers: Elke bibliotheek werkt met vrijwilligers. Een goed vrijwilligersbeleid is hiervoor belangrijk.
Beleidsdocumenten
Nationale wetgeving en beleid, en landelijke programma's
- Kamerbrief Tussenevaluatie Vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024, juli 2023
- Tussentijdse evaluatie Vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024, april 2023
- Resultaten proefjaar Landelijke beeld volwasseneneducatie, april 2023
- Kamerbrief Masterplan basisvaardigheden, mei 2022, met bijlagen Beslisnota en Analyse en evaluatie referentieniveaus taal en rekenen
- Kamerbrief Monitor Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen 2019-2020 met bijlagen, 2021
- Rapport Noodzaak van volwasseneneducatie voor iedereen en Kamerbrief met reactie op het adviesrapport, 2021
- Verslag Algemeen Overleg Laaggeletterdheid, 2019: over Samen aan de slag voor een vaardig Nederland.
- Kamerbrief Voortgang uitwerking vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024, 2020, plus bijlagen op www.rijksoverheid.nl.
- Kamerbrief Samen aan de slag voor een vaardig Nederland: vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024, 2019, Bijlage Monitor Actieprogramma Tel mee met Taal 2016-2018 en Bijlage Vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024 en pagina Taal met Taal op Bnetwerk.
- Bestuurlijke afspraken Laaggeletterdheid - Samen aan de slag voor een vaardig Nederland 2020 tot en met 2024, 2019.
- Kamerbrief Monitor Bibliotheekwet 2017 en bijlage Bibliotheekstatistiek 2017, 2019.
- SER: Kabinet doet te weinig voor laaggeletterden, Aanpak laaggeletterdheid - samen werken aan taal, 2019.
- Kamerbrief Leven Lang Ontwikkelen, 2018.
- Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen voor Bibliotheken van Cubiss (infographic), 2015.
Provinciaal kader
Lokaal kader: de gemeente
- Kaarten op tafel: het rollenspel tijdens de landelijke dag Basivaardigheden 2019. Download de casusbeschrijving, speelkaarten en stappenplan.
- Biblioplus beleidsplan 2017-2020, geformuleerd vanuit de visie van de bibliotheek.
- Voorbeelden van gemeenten die beleid hebben rond laaggeletterdheid, Sociaalweb, 2016.
Zie ook
- Kennisdocument Budgetten volwasseneneducatie, Expertisepunt Basisvaardigheden / Stichting Lezen en Schrijven, 2023.