Bibliotheken ontvingen meer koffertjes om uit te delen
Met ingang van 2022 bieden alle openbare bibliotheken in Nederland BoekStart voor baby’s aan. Dit programma laat jonge kinderen en hun ouders plezier in lezen ervaren. Drie maanden na de geboorte van een kind ontvangen ouders een waardebon voor een BoekStartkoffertje met twee boekjes en een gratis lidmaatschap van de bibliotheek.
De BoekStartkoffertjes worden door het ministerie van OCW gefinancierd als onderdeel van het programma Kunst van Lezen. In het schooljaar 2021-2022 hebben de bibliotheken samen bijna 69 duizend koffertjes (Kunst van Lezen, 2022) ontvangen om uit te delen aan omgerekend vier op de tien kinderen geboren in schooljaar 2021-2022 (CBS, 2022b). Daarmee is een duidelijke inhaalslag gemaakt. In het schooljaar 2020-2021 ontvingen bibliotheken circa 53 duizend koffertjes om uit te delen aan omgerekend drie op de tien kinderen geboren in schooljaar 2020-2021. Niet elke bibliotheek registreert het aantal uitgedeelde koffertjes. Bibliotheken schatten het aantal uitgedeelde koffertjes in op minimaal 39 duizend: ruim 36 duizend uitgedeeld door bibliotheken en 3 duizend door instellingen zoals consultatiebureaus.
Het aantal uitgereikte BoekStartkoffertjes houden bibliotheken op verschillende wijze bij. Zo kijken bibliotheken naar het aantal bestellingen, het aantal nieuw ingeschreven BoekStartleden en/of noteren de uitgedeelde koffertjes door een code toe te wijzen in hun eigen bibliotheeksysteem. Ook worden vaak de BoekStartbonnen geteld voor het vaststellen van het totaal aantal uitgedeelde koffertjes.
Aanvullende inventarisatie
Om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van het aantal uitgedeelde BoekStartkoffertjes, is een extra uitvraag gedaan naar het aantal uitgedeelde BoekStartkoffertjes onder bibliotheken die niet hebben deelgenomen aan de Bibliotheekmonitor-enquête. Drie bibliotheken hebben gegevens over het aantal BoekStartkoffertjes gedeeld. Deze cijfers zijn inclusief deze drie bibliotheken (n=124) en dus niet alleen op de deelnemende bibliotheken van de Bibliotheekmonitor-enquête (n=121).
Informatie over BoekStart voor ouders
Sinds 2017 worden nagenoeg alle ouders met pasgeboren baby’s geïnformeerd over BoekStart. Dit gebeurt onder meer via de GroeiGids van het consultatiebureau en de bijbehorende GroeiGids-app. Ouders ontvangen via deze app berichten op maat over voorlezen en taalontwikkeling. De laatste jaren worden in de GroeiGids twee zogenaamde mijlpaalkaarten opgenomen als aanmoediging voor ouders om mee te doen aan BoekStart en het koffertje op te halen. Vrijwel alle ouders in Nederland ontvangen de GroeiGids via het consultatiebureau.
Collectie babyboekjes beschikbaar in bijna alle bibliotheken
De dienstverlening in het kader van BoekStart voor baby’s bestaat in vrijwel alle bibliotheken minimaal uit een collectie babyboekjes van 0 tot 18 maanden (93%). Circa acht op de tien bibliotheken organiseren ouder-kindactiviteiten (79%) en/of hebben een boekenhoek speciaal voor baby’s ingericht (76%). De meerderheid van de bibliotheken geeft voorlichting aan ouders (59%).
Verspreiding BoekStartbrieven door gemeente of consultatiebureau
Als een baby ongeveer drie maanden oud is, ontvangen de ouders een brief over BoekStart, met daarbij een waardebon om het BoekStartkoffertje op te halen in de bibliotheek. Deze brieven worden, evenals voorgaande jaren, met name overhandigd bij een bezoek aan het consultatiebureau (79%) en/of verstuurd door de gemeente (68%). Volgens het programma worden de brieven bij voorkeur via de gemeente verspreid. De bibliotheek maakt daartoe afspraken met de gemeente.
Ruim de helft van de bibliotheken (58%) verstuurt de BoekStartbrieven zelf, en een kwart van de bibliotheken geeft aan dat de brieven (ook) via de kinderopvang worden uitgereikt (25%). Net als vorig schooljaar worden gemiddeld door steeds meer verschillende instanties brieven verstuurd. In de coronaperiode werden bibliotheken opgeroepen zelf te communiceren over de alternatieve gang van zaken. bijvoorbeeld dat de koffertjes tijdens de sluiting van de bibliotheek bij het consultatiebureau konden worden opgehaald. Omdat dit succesvol bleek, bleven een aantal bibliotheken ook in 2021-2022 BoekStartbrieven via consultatiebureaus uitdelen.